Anton Webern

Anton Webern
Statsborgarskap	Austerrike
Fødd	3. desember 1883 Wien
Død	15. september 1945 (61 år) Mittersill
Yrke	klassisk komponist, dirigent, musikar, komponist
Språk	tysk
Medlem av	den andre wienerskulen
Nettstad	http://www.antonwebern.com
Anton Webern på Commons

Anton Friedrich Wilhelm von Webern, betre kjend som Anton Webern (3. desember 1883–15. september 1945) var ein austerriksk komponist, og representant for den andre wienerskulen.

Biografi

Anton von Webern vart fødd i Wien, Austerrike-Ungarn i 1919. Far hans var bergverksingeniør og kom frå ein gamal adelsfamilie. Anton var einaste sonen hans som voks opp. Familien budde både i Klagenfurt og Graz. Mora spelte piano og hadde god songstemme, og underviste den unge Anton von Webern i musikk. I tillegg fekk han teoriundervisning i komposisjon og cellotimar.

Frå 1902-1906 studerte Anton von Webern musikkvitskap ved Universitetet i Wien. I åra 1904-1908 fekk han musikkundervisning av Arnold Schönberg. Slik møtte han komponisten Alban Berg, som var elev av Schönberg samtidig med Webern. Webern tok også ymse direksjonsstillingar i fleire teater rundt i Austerrike-Ungarn, før han vendte att til Wien i 1920. Grunna reformene i Austerrike etter fyrste verdskrigen måtte han leggja frå seg adelsnamnet i 1919, og heitte no berre Anton Webern. I 1920- og 1930-åra var han ein av dei leiande komponistane i Wien, og også i Austerrike.

I sluttfasen av andre verdskrigen flykta Anton Webern frå den raude arméen til Mittersill. Her vart han uaktsamt drepen av ein USA-amerikansk soldat den 15. september 1945.

Musikk

Dei tidlegaste verka hans Webern, frå byrjinga av 1900-talet, høyrer enno til i seinromantikken. Ein lang periode etter dette komponerte Anton Webern atonale verk innanfor ekspresjonismen. Til slutt slutta han seg til Schönberg sin tolvtonemusikk, og var også den fyrste som skreiv reint instrumental tolvtonemusikk. Musikken hans Webern var også til inspirasjon for serialistane i ettertid.

Nokre verk

• Passacaglia (1908)
• Sechs Stücke (1910)
• Fünf Stücke (1911–13)
• Variationen (1940)

Kjelder

• Denne artikkelen byggjer på «Anton Webern» frå Wikipedia på engelsk, den 25. mars 2012.
• Denne artikkelen byggjer på «Anton Webern» frå Wikipedia på tysk, den 25. mars 2012.
• «Anton_Webern» i Store norske leksikon, snl.no., henta inn 25. mars 2012.