Bergirisk

Bergirisk
Foto: Imran Shah
Status
Status i verda: Livskraftig Status i Noreg: Livskraftig
Systematikk
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Overorden:	Neoaves
Orden:	Sporvefuglar Passeriformes
Familie:	Finkefamilien Fringillidae
Underfamilie:	Carduelinae
Slekt:	Linaria
Art:	Bergirisk L. flavirostris
Vitskapleg namn
Linaria flavirostris von Linné, 1758

Bergirisk (Linaria flavirostris‎) er ein fugl i finkefamilien.

Utbreiing[endre | endre wikiteksten]

Arten har to åtskilde utbreiingsområde. Det eine er i den sentrale delen av Asia, der han finst frå aust i Tyrkia mot aust til det sentrale Kina, og frå steppene i Kirgisistan i nord til fjella i Kaukasus i sør. I tillegg er det ein bestand som i det vesentlege er avgrensa til Noreg og Storbritannia. Åtte underartar er skildra, og i Noreg er det nominatunderarten flavirostris som hekkar. I Europa reknar ein 167-567 tusen par. Utviklinga i bestanden er lite granska.

Biotop og utbreiing i Noreg[endre | endre wikiteksten]

Bergirisken trivst på vegetasjonsfattige stader, gjerne med bergknausar. I Noreg er hovudutbreiinga langs kysten frå og med Agder til og med Trøndelag. I indre fjelltrakter og i Nord-Noreg er fuglen meir fåtalig. Arten er elles ofte å sjå til fjells, særleg i fjella nær kysten. I Noreg reknar ein 100-500 tusen hekkande par, men fuglen er i tilbakegang og bergirisken er lista på norsk raudliste 2006 i kategorien nær trua.

Føde[endre | endre wikiteksten]

Hovudnæringa er i første rekke frø, men om sommaren et han også noko insekt.

Hekking[endre | endre wikiteksten]

Fuglen byggjer reir med det same han kjem til hekkestaden. Reiret vert ofte plassert rett på bakken. Hoa legg 5-6 egg i mai. Det er vanleg med to kull i løpet av sesongen. Ungane vert fora med insekt, men elles lever fuglen mykje av frø.

Trekkvanar[endre | endre wikiteksten]

Trekket sørover byrjar i august, hovudtrekket går i september-oktober. Dei fleste fuglane har vinterkvarter i Belgia, Nederland og det nordlege Tyskland, færre lengre sør. Ein del fuglar overvintrar langs kysten i det sørlege Noreg. Fuglane kjem til Noreg i april, etternølarar i mai.