Cofán
| Cofán A'ingae | ||
| Klassifisering | isolert språk | |
| Bruk | ||
| Tala i | Ecuador, Colombia | |
| Språkkodar | ||
| ISO 639-3 | con | |
| Glottolog | cofa1242
| |
|
| ||
Cofán (også kofan og kofane; eigenamn a'ingae) er språket til cofánarar, ei urfolkgruppe frå Sucumbíos-provinsen i Nordaust-Ecuador og sørlege Colombia (Nariño-departmentet; Orito, San Miguel og Valle del Guamuez i Putumayo-departmentet).[1]
Cofán er rekna som eit truga språk, men har 1 400 til 2 400 talarar.[2] Det finst to former av språket: Aguarico, som blir tala i Ecuador, og San Miguel, som hovudsakleg blir tala i Colombia.[2] Rundt 60 % av cofán-talarar i Ecuador kan lesa og skriva på sitt eige språk.[3]
Bruk av cofán i Ecuador er knytt til språket i eigedomsdokument og i tospråkleg utdanning i skulesystemet. I Colombia er cofán meir utsett på grunn av krig, forflytting og giftarmål utanfor språksamfunnet.[2]
Cofán er eit isolert språk, det vil seia at det ikkje er klart plassert i ein språkfamilie. Det har likskapar med ordtilfanget i chibchanske språk, som er nabospråk. Denne leksikalske likskapen beviser likevel ikkje at cofán høyrer til dei chibchanske språka.[4]
Ordtilfang[endre | endre wikiteksten]
Loukotka (1968) har samla inn grunnleggjande ordtilfang for 1-7 og 9-10.[5] Nummer 4 og 11-19 er frå Moon Handbooks: Ecuador and the Galápagos Islands.[6]
Tyding Cofán hovud súbe fot tsetenbínbe mann sándiʔe vatn nahé; tsa'coer eld sínge sol kuébe måne kúse kuébe elv na'en fugl chiríri fisk abúi kaiman vatoova harpyørn cornsipeendo jaguar taysy tapir coovy korleis har du det? meenga'kay ja hayo nei may'en takk chietzafpopoem farvel chieegaychu
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «en:Cofán language» frå Wikipedia på engelsk, den 10. juli 2020.
- ↑ Fischer, R. W. (2007). «Clause linkage in Cofán (A'ingae), a language of the Ecuadorian-Colombian border region». Language endangerment and endangered languages: linguistic and anthropological studies with special emphasis on the languages and cultures of the Andean-Amazonian border area. Indigenous Languages of Latin America (ILLA) 5. Leiden: CNWS Publications. s. 381–399. hdl:11245/1.277948.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Gijn, Rik van; Haude, Katharina; Muysken, Pieter (29. april 2011). Subordination in Native South American Languages (på engelsk). John Benjamins Publishing. ISBN 9789027287090.
- ↑ «Cofán». Ethnologue. Henta 23. august 2017.
- ↑ Klein, Harriet E. Manelis; Stark, Louisa R. (20. juli 2011). South American Indian Languages: Retrospect and Prospect (på engelsk). University of Texas Press. ISBN 9780292737327.
- ↑ Loukotka, Čestmír (1968). Classification of South American Indian languages. Los Angeles: UCLA Latin American Center.
- ↑ Smith, Julian; Brown, Jean (2009) [1998]. Blakley, Annie M., red. Ecuador and the Galápagos Islands. Moon Handbooks (4th utg.). Berkeley, CA: Avalon Travel. s. 178. ISBN 978-1-59880-134-7. ISSN 1095-886X.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Baldauf, R. B., Kaplan, R. B., King, K. A., & Haboud, M. (2007). Language planning and policy in Latin America: Language Planning and Policy in Ecuador (Vol. 1). Clevedon: Multilingual Matters.
- Borman, M. B. (1962). «Cofan phonemes». I Elson, Benjamin; Peeke, Catherine. Studies in Ecuadorian Indian languages: I. SIL International Publications in Linguistics. s. 45–59. Henta March 10, 2017.
- Borman, M. B. (1976). Vocabulario cofán: Cofán-castellano, castellano-cofán. (Serie de vocabularios indígenas Mariano Silva y Aceves, 19). Quito: Summer Institute of Linguistics.
- Borman, M. B. (1977). «Cofan paragraph structure and function». SIL International Publications in Linguistics 52 (3): 289–338. Henta March 10, 2017.
- Borman, M. B. (1990). Cofan cosmology and history as revealed in their legends: The Cofan Alphabet. Quito, Ecuador: Instituto Linguistico de Verano.
- Cofán. (n.d.). «Cofán». Ethnologue. Henta 10. mars 2017.</ref>
- Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, red. (2016). "Cofán". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- Gijn, E. V., Haude, K., & Muysken, P. (2011). Subordination in native South-American languages. Amsterdam: John Benjamins Pub. Co.
- Klein, H. E., & Stark, L. R. (2011). South American Indian languages: retrospect and prospect. Austin: University of Texas Press.
- Lewis, M. Paul; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., red. (2015), Ethnologue: Languages of Ecuador (PDF) (18. utg.), s. 11–21
- Nettstader
- ELAR archive of A'ingae language documentation materials
- Cofán (Intercontinental Dictionary Series)