Finn

Boka om Huckleberry Finn av Mark Twain.

Finn er eit mannsnamn og ein namnedel som kan ha norrønt eller irsk opphav. Det har namnedag den 16. oktober i Noreg og Sverige og den 26. september i Finland.

Avleiing

Det norrøne Finnr viser til dei ein tidlegare kalde finnar, nemleg samar. Det har kanskje vore gitt som klengenamn til folk som ætta på desse. Finn kan brukast åleine, men ein finn det i talrike samansetjingar av namn. I mannsnamn er det som regel ei ending, som i Arnfinn og Torfinn. Finn finst òg i nokre få kvinnenamn, som Finnlaug. Namnet finn ein òg i stadnamn, som Finnøy, Finnås, Finnsnes og fylket Finnmark.

Det tradisjonelle irske namnet Finn tyder 'kvit'. Det blir i dag skrive Fionn, og har gjeve dei avleidde namna Finnén og skotsk Fiona. Også dette namnet finst i samansette namn, som Fiontan, Fionnuala og Fionnlagh (anglisert som Finley).

I kulturen

Finn er brukt som namn på troll i fleire soger, mellom anna Jätten Finn i Lund i Sverige

Phineas Finn (1867) er det eponyme namnet på ein roman av Anthony Trollope.

Huckleberry Finn er namnet på hovudpersonen i boka Adventures of Huckleberry Finn (1884), skriven av Mark Twain.

Bruk

Finn var mykje brukt i Noreg på 1920-talet, med ein topp rundt 1930 då over 1,0 % av nyfødde gutar fekk namnet. I 2009 var det 7 684 norske menn som heitte Finn.

Finn Schjøll, kjend som «Blomster-Finn».

Namneberarar

Irske sogeheltar og kongar:

• Sogekongar:
  • Eber Finn
  • Cearmna Finn
  • Finn mac Blatha
  • Duach Finn
  • Ailill Finn
  • Fiatach Finn
• Krigaren Fionn mac Cumhail (Finn mac Cumhal; anglisert som Finn McCool)

• Finn Helgesen (1919-2011), norsk skøyteløpar
• Finn Hodt (f. 1919), norsk skøyteløpar
• Finn Alnæs (1932-1991), norsk forfattar
• Finn Amundsen (f. 1936), norsk skarpskyttar og skyttarkonge
• Finn Graff (f. 1938), norsk teiknar
• Finn Borgen Førsund (f. 1946), norsk lokalhistorikar
• Finn Kalvik (f. 1947), norsk musikar
• Finn Schjøll (f. 1948), norsk blomsterhandlar
• Finn Abrahamsen (f. 1949), norsk politimann og programleiar
• Finn Christian Jagge (f. 1956), norsk alpinist
• Finn Bjelke (f. 1959), norsk mediamann og forfattar
• Finn Carling (1925–2004), norsk forfattar
• Finn Gustavsen (1926–2005), norsk politikar
• Finn Iunker (f. 1969), norsk forfattar
• Finn E. Kydland (f. 1943), norsk økonom og nobelprisvinnar

Annan bruk

• Finnjolle
• FINN.no

Kjelder

• Hanks, Patrick; Hardcastle, Kate; Hodges, Flavia (2006), A Dictionary of First Names, Oxford University Press 

• Søk etter norsk namnestatistikk for Finn hjå Statistisk Sentralbyrå

Bakgrunnsstoff

• Kusmenko, Jurij, «Orts- und Personennamen mit finn-», Der samische Einfluss auf die skandinavischen Sprachen (på tysk) (2 utg.), Berlin: Humboldt-Universität zu Berlin, s. 326–335, doi:10.18452/1888