Karbonpumpe

CO₂-utveksling mellom luft og hav.

Ei karbonpumpe eller biologisk pumpe er ein naturleg mekanisme som gjer at verdshava tek opp CO₂ frå atmosfæren. Kaldt vatn kan ta opp meir CO₂ frå atmosfæren, så havet fangar opp meir CO₂ ved høgare breidder. Dette kalde vatnet har òg høgare tetttleik enn varmare vatn, og søkk derfor ned i djuphavet og fjernar slik det karbonrike vatnet frå overflata. Det tek fleire hundreår før det på nytt stig til overflata. Havet er dermed eit karbonsluk.

I tillegg tek planteplankton opp CO₂ frå atmosfæren gjennom fotosyntese. Ein del av dette vil bli frigjort når organismane døyr og vert nedbrotne, medan ein del vert varig bunden i sediment på havbotn.

Kjelder

«Karbonpumpe» av Lars Mæhlum i Store norske leksikon, snl.no.