Oddmund Vik
| Oddmund Vik | |||
 Statsråd Vik. Foto: Narve Skarpmoen, 1916 | |||
| Fødd | 19. april 1858 | ||
|---|---|---|---|
| Død | 12. februar 1930 (71 år) | ||
| Statsborgar av | Noreg | ||
| Parti | Venstre | ||
| Yrke | avisredaktør, politikar | ||
| Alle verv |
| ||
Oddmund Jakobsson Vik (19. april 1858–12. februar 1930) var ein norsk skulemann, redaktør, forfattar, stortingsmann, fylkesmann og statsråd frå Øystese i Hordaland. På Stortinget representerte han Venstre.
Liv og arbeid[endre | endre wikiteksten]
Vik var son til ein gardbrukar. Sjølv tok han eksamen ved Stord seminar i 1877. Deretter heldt han folkehøgskule i heimbygda, før han i 1878 var huslærar i Sund og 1878-79 lærar ved Sagatun Folkehøyskole. Åra 1879-84 var han lærar ved Viggo Ullmann sin ambulerande folkehøgskule i Aust-Agder og Telemark, bortsett frå vinteren 1882-83 då han var ved Askov Folkehøyskole i Danmark. Frå 1884 til -88 dreiv han sin eigen folkehøgskule i Andebu i Vestfold. I 1888 vart han redaktør av Rogaland Folkeblad. Året etter skifta avisa namn til Stavanger Avis, Vik vart redaktør i denne i 1890. Han slutta som redaktør i 1907, då han vart forretningsførar for Stavanger Elektrisitetsverk. I 1914 vart han utnemnd til amtmann i Romsdals amt. Bortsett frå vel eitt år, 1916-17, då han var provianteringsminister, var Vik fylkesmann i Møre fylke fram til 1928. På Møre spela han ei sentral rolle i skipinga av Møre Fylkes Rutebåtar, det seinare Møre og Romsdal Fylkesbåtar, og for utviklinga av denne kommunikasjonsnerven i fjordfylket. Vik var og sentral i utvikling av det viktige kraftselskapet Tafjord Kraft.[1]
Vik skreiv i 1885 artikkelen «Fra Ekserserpladsen Tvildemoen», som han fekk på trykk i Dagbladet. For denne artikkelen vart han klandra for oppvigleri, bak klaga stod dåverande premierløytnant Jens Bratlie, den seinare statsministeren. Vik vart stilt for krigsrett og 1. oktober 1885 dømd til 40 dagars fengsel, forsvaren hans var ein annan seinare statsminister, Christian Michelsen. Sommaren 1886 stadfesta Høgsterett dommen og dømde Vik i tillegg å dekke sakskostnader, kr 400. I desember same året vart straffa, gjennom kongeleg resolusjon, nedsett til 10 dagar. Stortinget ettergav sakskostnadene, etter forslag frå Sverdrup-regjeringa. Vik var i alle år ein flittig skribent, både som artikkelskrivar i ymse blad, og som forfattar av bøker.
Vik var medlem av Stavanger bystyre 1899-1901 og 1905-14. Han var varaordførar 1899-1901 og 1905-12, deretter ordførar 1913-14, han gjekk då av for å verte amtmann. I Stavanger var han også formann i skulestyret.
Venstremannen Vik var valkrinsen Stavanger og Haugesund sin 2. representant i perioden 1900-03, han var då medlem av konstitusjonskomiteen. På ny stortingsrepresentant perioden 1910-12, då for ein einmannskrins i Stavanger. Han var medlem av både jarnbanekomiteen og valkomiteen, dessutan i 1910 av den utvida sosialkomiteen. I juli 1916 fekk han plass i Gunnar Knudsen si andre regjering, der han frå august styrte det nyoppretta Provianteringsdepartementet. Vik gjekk ut av regjeringa i november 1918.
Gatenamn[endre | endre wikiteksten]
I Stavanger er han heidra med Oddmund Viks vei som ligg på Kampen.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Lindstøl, Tallak: Stortinget og Statsraadet 1814-1914. Kristiania, 1914
- ↑ Vollan, Odd (1967): Tafjord Kraftselskap 1917-1967. Ålesund: Sunnmørspostens trykkeri.