Spikarsuppe
Spikarsuppe kan vera ei tynn suppe kokt på enkle ingrediensar, eller noko laga av «ingenting» som i eventyret om fanten som narrar ei gjerrig kjerring til å «koka suppe på ein spikar».
Eventyr om spikarsupper er klassifisert som type 1548 i Aarne-Thompson-systemet. Det er kjend i fleire ulike versjonar frå heile Europa. Ein eller fleire vandrarar møter ein eller fleire hjelparar som først er uvillige til å bidra, men etterkvart kjem med alle ingrediensane som skal til for å laga eit godt måltid. I Norden og Nord-Europa blir det gjerne kokt suppe på ein spikar, i Aust-Europa på ei øks, og i Sør-Europa bruker ein gjerne ein stein. I ein versjon frå Frankrike er vandrarane tre soldatar på veg heim frå Napoleonskrigane, i ein versjon frå Ungarn går ein enkelt soldat gjennom fleire prøvingar på heimvegen, og i russisk tradisjon bruker ein soldat ei øks til å laga kasja (ein grautaktig rett). I ein portugisisk versjon knytt til Almeirim er vandraren ein munk som lagar steinsuppe. Ein rett kalla steinsuppe, sopa de pedra, blir laga og servert i Almeirim.
I Noreg er eventyret særleg blitt kjend frå Nordahl Rolfsen si Lesebok for folkeskulen. Dette eventyret stammar frå Värmland.
Bassenget på Eidsvolls plass i Oslo er kjend som «Spikersuppa» etter at det blei påkosta av ein spikarfabrikk.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- «Koke suppe på ein spikar» etter Nils Gabriel Djurklou ved oaks.nvg.org
- Svigermors spikersuppe ved matoppskrift.no
- Nordahl Rolfsen (1932). Fanten og kjerringa. Lesebok for folkeskulen. B. 2 (Oslo: Dybwad). s. 83. [ved Knut Liestøl]
- Severin Eskeland (1935). Fanten og kjerringi : spelstykke. Oslo: Norli.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Spikersuppe (15. februar 2009), Store norske leksikon. Fri artikkel henta 18. april 2014.
- Om å koke suppe på en spiker, aftenposten.no
- Hva er en spikersuppe Arkivert 2014-04-19 ved Wayback Machine., enkeltforklart.no
- Denne artikkelen bygger på «Stone Soup» frå Wikipedia på engelsk, den 18. april 2014.