Wright Valley
| Wright Valley | |||
| dal | |||
 Vestover mot Lake Vanda og Dais frå foten av Bull Pass.
| |||
| Land |  Antarktis
| ||
|---|---|---|---|
| Stad | Victoria Land | ||
| - koordinatar | 77°10′S 161°50′E / 77.167°S 161.833°E | ||
| Administrert under | Antarktistraktaten | ||
 Wright Valley 77°10′00″S 161°50′00″E / 77.166666666667°S 161.83333333333°E | |||
 Kart over Wright Valley med Onyx River og Lake Vanda.
| |||
  Wright Valley (Antarktis)
| |||
| Wikimedia Commons: Wright Valley | |||
Wright Valley er den sentrale av dei tre store Dry Valleys i Dei transantarktiske fjella, vest for McMurdo Sound. Han har namn etter C.S. Wright, som var medlem av Terra Nova-ekspedisjonen.[1]
[Onyx River]], den lengste elva i Antarktis, renn gjennom dalen, og her ligg Lake Brownworth, som er kjelda til Onyx River og Lake Vanda, som får vasstilførsel frå Onyx River. I den sørvestlege greina, South Fork, ligg Don Juan Pond. Den øvre delen av dalen vert kalla Labyrinth og ligg i vestenden av dalen.
Sjølv om delar av det samanhengdande dalsystemet vart oppdaga i 1903 av Discovery-ekspedisjonen leia av kaptein Scott, vart ikkje Wright Valley, som ligg nær midten av systemet, sett før det vart teke flyfoto av området i 1947.[2]
I midten av 1960-åra byrja det å gå opp for forskarane at sjølv om dalen låg like ved den permanente austantarktiske innlandsisen, så hadde dalen vore isfri i minst tusenvis av år.[3] Lake Vanda, får vatn tilført om sommaren frå Onyx River og har uvanleg varmt vatn i djupet. Sjølv om han er dekt av eit kring 3 meter tjukt islag året rundt, er vasstemperaturen 65 meter nede i djupna kring 25 ºC.[4] Mangelen på snø, innsjøar med høge temperaturar, uvanlege bergformasjonar, mumifiserte selar, og nesten fullstendig mangel på planteliv har gjort staden til ein ynda stad for forskarane.
I 1968 oppretta New Zealand Vanda-stasjonen nær austenden av Lake Vanda.
Sjå òg[endre | endre wikiteksten]
- Victoria Valley (nord)
- Taylor Valley (sør)
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ «Wright Valley», Antarctica NZ (på engelsk), henta 14. november 2023
- ↑ Harrowfield, David L., 2005: Vanda Station, History of an Antarctic Outpost. New Zealand Antarctic Society. ISBN 0-473-06467-7.
- ↑ *McKelvey, B. C., and P. N. Webb, 1962: «Geological investigations in the south of Victoria Land i Antarctic, 3. Geology av Wright Valley.» New Zealand Journal of Geology and Geophys. 5, 143-162.
- ↑ Ragotzkie, R. A., and G. Likens, 1964: «The heat balance of two Antarctic lakes.» Limnology and Oceanography 9, 412-425
- Denne artikkelen bygger på «Wright Valley» frå Wikipedia på engelsk, den 27. februar 2014.