Argentinamåse
| Argentinamåse | |
 Argentinamåse | |
| Utbreiing og status | |
Status i verda:  Nær truga Utbreiinga av Argentinamåse | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Orden: | Vade-, måse- og alkefuglar Charadriiformes |
| Familie: | Måsefamilien Laridae |
| Slekt: | Larus |
| Art: | Argentinamåse L. atlanticus |
| Vitskapleg namn | |
| Larus atlanticus | |
Argentinamåse (Larus atlanticus) er ein måseart som hekkar i eit avgrensa område langs atlanterhavskysten i Argentina. Utanom hekketida kan han streife frå sørlegaste Brasil til sørlegaste Chubut i Argentina. Tidlegare vart han rekna som ein underart av den svært like skarvmåsen (Larus belcheri). På grunn av eit avgrensa hekkeområde og trugsmål frå tap av leveområde, er han vurdert som «nær truga» (NT) av IUCN.[1]
Skildring
[endre | endre wikiteksten]
Argentinamåsen er ein stor måse med kvitt hovud, hals, overgump, bryst og buksider. Ryggen og vengene er svarte, med ei kvit bakkant på vengene. Stjerten er kvit med eit breitt svart band bakerst. Nebbet er gult med eit svart band og raud spiss. Auga er brune med ei raud augering, medan beina og føtene er matt gule. Måsen måler mellom 50 og 60 cm i lengd og har eit vengespenn på 130 til 140 cm. Hannane er noko større enn hoene. Ungfuglane har svart hovud og brunleg fjørdrakt. I vinterdrakt får dei vaksne fuglane eit svartaktig hovud og ei kvit augering.[2]
Utbreiing
[endre | endre wikiteksten]Argentinamåsen finst langs atlanterhavskysten i Argentina, Uruguay og Sør-Brasil. Han hekkar i eit svært avgrensa område mellom 38,49° og 45,11°S, der om lag to tredelar av populasjonen hekkar i estuaret til Bahia Blanca-elva lengst sør i Buenos Aires-provinsen. Reira blir plasserte på bakken like over høgvasslinja, på låge øyar og holmar. Utanom hekketida kan ein finne han langs steinete kystar, i hamner, på strender, ved kystlagunar, i brakkvatn og estuar.[2]
Åtferd
[endre | endre wikiteksten]I hekketida lever argentinamåsen hovudsakleg av krabbar, som han plukkar frå den eksponerte stranda eller havbotnen medan han går eller sym, eller ved å dukke under overflata i grunt vatn.
Utanom hekketida supplerer han kosthaldet med muslingar og børsteormar. Han kan også ete insekt, sniglar, fisk og fiskeavfall, og blir stundom observert ved kloakkutslepp og søppelfyllingar.[3]
Hekking
[endre | endre wikiteksten]Hekkesesongen startar i september og oktober. Argentinamåsen er monogam og hekkar i tette koloniar. Reiret blir bygd på berg, sand eller grus og er vanlegvis fora med vegetasjon, men kan også innehalde tang, fjører, skjel eller fiskebein. Hoa legg to eller tre olivenbrune egg med brune flekkar, og ruginga varer om lag 30 dagar. Ungane blir flygedyktige mellom november og januar, avhengig av kvar kolonien er lokalisert.[2]
Trugsmål
[endre | endre wikiteksten]Trugsmåla er mange former for menneskeleg aktivitet inkludert sportsfiske, turisme, eggsanking, utslepp og ureining frå oljeraffineri og frå annan industri. Den totale populasjonen er rekna til ca. 15 000 vaksne individ og det finst ikkje prov på at han minkar.[3]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen er dels ei omsetting av «Olrog's gull» frå Wikipedia på engelsk, den 2. februar 2025
- Referansar
- ↑ BirdLife International (2018). «Larus atlanticus». IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T22694286A132538305. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T22694286A132538305.en. Henta 2. februar 2025.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Yorio, P (2024). «Species factsheet: Olrog's Gull Larus atlanticus». Birds of the World (I. Roesler, F. Medrano, P. F. D. Boesman, and P. Pyle, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. doi:10.2173/bow.olrgul1.02. Henta 2. februar 2025.
- ↑ 3,0 3,1 «Species factsheet: Olrog's Gull Larus atlanticus». BirdLife International. 2025. Henta 2. februar 2025.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]
- (no) Argentinamåse hos Artsdatabanken
- (en) Argentinamåse – oversikt og omtale av artane i WORMS-databasen
- (en) Argentinamåse i Encyclopedia of Life
- (en) Argentinamåse i Global Biodiversity Information Facility
- (en) Argentinamåse hos ITIS
- (en) Argentinamåse hos NCBI
- (en) Kategori:Larus atlanticus – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- Larus atlanticus – detaljert informasjon på Wikispecies
