Aserbajdsjansk natur

Armenialilje (Lilium szovitsianum) i Shahdag (Şahdağ) nasjonalpark aust i Aserbajdsjan.

Dyr på aserbajdsjanske frimerke frå 2014.

Aserbajdsjansk natur forandrar seg etter tilhøva i høglandet og låglandet. Landet har Kaspihavet i aust, fjellkjeda Store Kaukasus og Talysj-fjella i nord og aust og Litle Kaukasus i vest. Elles er mykje av landet slettelandskap med eit nokså tørt klima.

I låglanda og dei lågare delane av fjellandskapet er landskapet steppe eller halvørken. Her finst det dyr som gaselle, sjakal og hyene.

I Lenkoran-regionen og i fjella finst det skog av bøk, eik og furu. Lenger opp i fjella går vegetasjonen over til alpin tundra. Her lever det kaukasushjort, rådyr, visent, gemse, villsvin, brunbjørn, gaupe og sjeldne leopardar.

Sidan 2003 har landet fått 10 nasjonalparkar: Abşeron, Ağ göl, Altıağac, Gizilaghaj, Göygöl, Hirkan, Samur-Yalama, Şahdağ, Şirvan og Zəngəzur. Det finst også ei rekkje naturreservat, som til saman omfattar rundt 2,5 % av landet.

Karabakh-hesten er eit nasjonalsymbol for landet. Han er knytt til Karabakh-regionen, og reflekterer grasslettene i landet og det tradisjonelle nomadiske livet til aserbajdsjanarar.

Kongeørn held til i fjellområde som Nakhitsjevan. Fuglen er ein gjengangar på frimerke og kort frå Aserbajdsjan.

Pattedyr

Det er registrert 107 pattedyrartar i Aserbajdsjan. Tre av dei er særeigne for landet.

Nokre døme er villgeit, muflon, gemse, aust-kaukasisk steinbukk (Capra cylindricornis), vest-kaukasisk steinbukk (Capra caucasica syn Capra caucasica caucasica), persiagaselle (Gazella subgutturosa), brunbjørn, gullsjakal, ulv,steppeulv, stripehyene, jungelkatt (Felis chaus), kaukasisk villkatt (F. silvestris caucasica) og ei rekkje flaggermusartar, som skimmelflaggermus og brunlangøyre.

Fuglar

Fuglar, mellom anna rosenflamingoar, i Shirvan.

Aserbajdsjan har eit rikt fugleliv. Det er registrert 363 fugleartar i landet frå rundt 60 familiar. Rundt 40 % av artane er bufaste i landet, medan 27 % av dei overvintrar her og 10 % vitjar landet under trekk.

Dei milde vintrane ved Kaspihavet gjer at mange ande- og vadefuglar held til her om vinteren. Andre vitjar sjøen under trekket sitt om våren og hausten. Det finst også flamingoar, hegrar, pelikanar, svaner, sniper og rapphøner i landet.

Fiskar

I Kaspihavet, mindre innsjøar og elvar finst det 97 fiskeartar. 8 er introduserte artar. Dei fleste fiskane er anadrome eller halv-anadrome, det vil seia at ung fisk veks opp i saltvatn og vandrar til ferskvassområde for å yngla. Dei viktigaste fiskeslag økonomisk sett er laks, stør og belugastør.

Både størarten Acipenser stellatus og belugastør (Huso huso) er kritisk truga grunna overfisking.

Anna

Det finst 52 reptilartar i Aserbajdsjan, dei fleste i halvørkenområde i Shamakhi og Nakhitsjevan.

Ein har funne ti amfibieartar.

Galleri

• 
  Hest i Shahdag nasjonalpark
• 
  Saueflokk og fjell ved Shahdag.
• 
  Høgfjell i Shahdag nasjonalpark
• 
  Fjellsider i Shahdag
• 
  Frå Zardab, sør i landet.
• 
  Valmuar på Kapaz-fjellet i Litle Kaukasus
• 
  Iris lycotis i Babek rajon i Nakhitsjevan, ein vestleg eksklave.
• 
  Våtmark i Shirvan nasjonalpark
• 
  Våtmark i Shirvan
• 
  Gaselle i Shirvan
• 
  Göygöl-sjøen
• 
  Hettemåse i Baku
• 
  Rutesnok i Hirkan nasjonalpark
• 
  Testudo graeca ibera, ein underart av gresk landskjelpadde, i Mardakan i Baku

Kjelder

---

• Delar av denne artikkelen bygger på «Wildlife of Azerbaijan» frå Wikipedia på engelsk, den 2. mai 2020.

• Delar av denne artikkelen bygger på «National parks of Azerbaijan» frå Wikipedia på engelsk, den 2. mai 2020.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Aserbajdsjansk natur

• Artar i Aserbajdsjan ved iucnredlist.org