Gunnar Knudsen

Gunnar Knudsen
	Gunnar Knudsen
	;
Fødd	19. september 1848; Arendal
Død	1. desember 1928 (80 år)
Statsborgar av	Noreg
Parti	Venstre
Yrke	politikar, forretningsdrivande, ingeniør
Far	Christen Knudsen
Barn	Margit Schiøtt
Alle verv	stortingspresident; Norsk statsminister (1908–1910); Norsk statsminister (1913–1920); Norsk finansminister (1919–1920); Norsk finansminister (1908–1910); Norsk finansminister (1905–1905); Norsk landbruksminister (1913–1920); Norges revisjonsminister (1913–1918); Norges revisjonsminister (1908–1910); Norges revisjonsminister (1905–1905); Norsk finansminister (1903–1903); Norsk landbruksminister (1903–1903); vararepresentant til Stortinget (1889–1891); stortingsrepresentant (1892–1894); stortingsrepresentant (1895–1897); stortingsrepresentant (1900–1903); stortingsrepresentant (1906–1909); stortingsrepresentant (1913–1915); stortingsrepresentant (1916–1918); stortingsrepresentant (1919–1921); medlem av statsrådsavdelingen i Stockholm (1901–1903); leder for Venstre (1909–1927) ;

Gunnar Knudsen, fullt namn Aanon Gunerius Knudsen (19. september 1848–1. desember 1928) var ein norsk statsminister, skipsreiar, ingeniør og industribyggjar.

Knudsen vart fødd i Saltrød ved Arendal. Han tok artium i 1866, vart c. philos. i 1867 og ingeniør i 1869 ved Chalmerska Institutet i Göteborg. Knudsen utdanna seg i Kristiania (Oslo) og Sunderland 1870–71. Han var skipsreiar frå 1871, og dreiv omfattande fabrikkdrift frå 1887. Knudsen overtok godset Borgestad i 1882.

I 1891 vart Knudsen, som var venstremann, vald inn til Stortinget. I 1901 vart han minister i den svensk-norske regjeringa. Han var statsminister i to omgangar. Fyrste regjeringsperioden var frå 1908 til -10, andre regjeringsperioden var frå 1913 til -20.

Som politikar gjorde han framlegg om at staten skulle kjøpe inn fossar. Han var sentral i debatten om konsesjonslovene, og ved opprettinga av Norges vassdrags- og elektrisitetsvesen NVE. I 1885 byrja Laugstol Bruk sitt elektrisitetsverk i Skien å levere straum til abonnentar. Den seinare statsministeren Gunnar Knudsen var initiativtakar til det fyrste elektrisitetsverket i Noreg. Som elektrisitetsverk vert rekna kraftverk som ikkje berre produserer straum til eige bruk, men som sel elektrisitet til abonnentar. Laugstol Bruk var eit vasskraftverk som utnytta høgdeskilnaden mellom nokre vatn i Skien. Føremålet med elektrisitetsverket var i utgangspunktet å skaffa betre og mindre brannfarleg lys i bedrifta.

Knudsen var partileiar i Venstre frå 1909 til 1927.

Sjå òg

Litteratur:

Fuglum, Per: Én skute - én skipper: Gunnar Knudsen som statsminister 1908-10 og 1913-20, Trondheim 1989.
Knudsen, Gunnar:Erindringer 1905-1925 /; bearbeidet og redigert av Harald Bache Bystrøm, Porsgrunn 1998.
Knudsen, Gunnar: Statsminister Gunnar Knudsens foredrag om koncessionslovene: i Kristiania handelsstands forening., Kristiania 1910.
Laugstol bruks elektrisitetsværk 1885-1910, 1910.
Nissen, Bernt A: Gunnar Knudsen, Oslo 1957.

Bakgrunnsstoff

Biografisk informasjon om Gunnar Knudsen NSD Norsk senter for forskningsdatas politikararkiv