Al Hajar-fjella

Al Hajar-fjella
fjellkjede
Hajjarfjella bak Nakhal Fort.
Land	Oman, Dei sameinte arabiske emirata
Koordinatar	23.3°N 57.1°E / 23.3; 57.1
Høgaste punkt	Jebel Akhdar
- høgd	2 980 moh.
Lengd	500 km
Al Hajar-fjella 23.21486111°N 57.27518889°E / 23.21486111; 57.27518889
Wikimedia Commons: Al Hajar Mountains

Al Hajar-fjella (arabisk جبال الحجر, «Steinfjella») ligg nordaust i Oman og aust i Dei sameinte arabiske emirata og er den høgaste fjellkjeda aust på Den arabiske halvøya. Dei ligg mellom dei låge kystslettene i Oman og det høge ørkenplatået, kring 50–100 km inn i landet frå kysten av Omanbukta.

Geologi

Geologisk sett er Al Hajar-fjella eit framhald av Zagrosfjella og vart danna i miocen og pliocen då den arabiske plata kolliderte med og pressa seg mot den iranske plata. Desse fjella består hovudsakleg av kalkstein og ofiolitt frå krit-tida.

Plassering og skildring

Fjella byrjar i nord der dei dannar Musandamhalvøya. Frå her går den nordlege delen av fjela (Hajjar al Gharbi) søraustover, parallelt til kysten, men gradvis lenger unna etter kvart som dei går sørover. Den sentrale delen av Hajar er Jebel Akhdar (2 980 moh), det høgaste og villaste terrenget i landet. Jebel Akhdar (og dei mindre Jebel Nakhl-fjella) grensar i aust til den låge Samaildalen (som fører nordaust til Muscat). Aust for Samail ligg Aust-Hajar (Hajjar ash Sharqi), som går austover, mykje nærmare kysten, til fiskebyen Sur, nesten ved det austlegaste punktet i Oman. Fjellrekkja strekkjer seg i alt over 500 km.

Det låge kystområdet nord og aust for Jebel Hajjar heiter Al Batinah-regionen («magen»), og terrenget innafor fjella er Ad Dhahirah («ryggen»).

Fjella er ein viktig økoregion, og det einaste habitatet i Aust-Arabia som er over 2 000 moh. Klimaet er kjølig og vått frå desemeber til mars, og varmare, men framleis med noko regn frå april til september.

Planteliv

Fjella har eit rikt planteliv samanlikna med det meste av Arabia, inkludert nokre endemiske artar. Vegetasjonen endrar seg med høgda, og fjella er dekte med kratt i dei lågare liggande områda, så vert vegetasjonen tjukkare og til slutt byrjar skogen, med ville oliven og fiken tre i høgda mellom 1100 og 2500 moh. Over dette vert det brake igjen. Det vert dyrka frukttre som granateple og aprikos i dei kjøligare dalane og på stader finst det utspring med lite vegetasjon. Vegetasjonen minnar om fjellområde i Iran, i tillegg til område kring Raudehavet på Afrikas horn. Til dømes finn ein treet Ceratonia oreothauma både her og i Somalia.

Dyreliv

Det finst mange fuglar i fjellet, som egyptisk og øyregribb (Torgos tracheliotus). Av pattedyr finn ein fjellgaselle (Gazella gazella) og arabisk tahr (Arabitragus jayakari), som er endemisk for Al Hajar. Andre endemiske artar er fleire typar gekkoar og øgler: Asaccus montanus, Asaccus platyrhynchus og ein underart av Wadi Kharrar-gekko (Pristurus gasperetti gallagheri) som ein berre finn i Oman, medan der er andre reptilartar ein berre finn i desse fjella. Den utryddingstruga arabiske leoparden (Panthera pardus nimr) finst framleis på Musandamhalvøya.

Trugslar og bevaring

Al Hajar vert nytta som beiteområde for geiter, kamelar og eslar og landskapet har blitt endre som følgje av byutvikling og gruvedrift. Snikskyting er eit anna problem. Den omanske staten har oppretta Wadi Sareen-reservatet og eit område i Jebel Qahwan-Jebal Sebtah aust i Hajar for å veren den arabiske tahren og fjellgasellene.

Fjellturar

Det finst 11 markerte stiar med forskjellig vanskegrad og lengd i Hajarfjella.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Al Hajar Mountains» frå Wikipedia på engelsk, den 3. juni 2016.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
• Regions of Oman på statoids.com
• Gardner, 1994. A new species of Asaccus (Gekkonidae) from the mountains of northern Oman. Journal of Herpetology 28 (2): 141-145.