Handle System
Handle System er eit register som tildeler persistent identifers eller vedvarande identifikatorar til informasjonsressursar for å bidra til å finna, få tilgang til og på annan måte gjera bruk av ressursane.[1] Identifikatorane eller handles i Handle System omfattar ikkje informasjon om den underliggjande ressursen, men er berre knytte til metadata om ressursen. Difor blir dei ikkje gjort ugyldige ved endringar i metadata.
Systemet blei utvikla av Bob Kahn ved Corporation for National Research Initiatives (CNRI) som ein del av Digital Object Architecture (DOA). Det opphavlege arbeidet blei finansiert av Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) mellom 1992 og 1996, som ein del av ei breiare rame for distribuerte digitale objekttenester,[2] og var dermed samtidig med den tidlege utviklinga av verdsveven, med liknande mål for arbeidet.
Handle System blei teke i bruk hausten 1994, og blei drive av CNRI fram til desember 2015, då det blei innført ein ny «multi-primary administrator» (MPA) operasjonsmåte. DONA Foundation[3] administrerer no Global Handle Registry og akkrediterer ulike MPA, som CNRI og International DOI Foundation.[4] Systemet dannar i dag infrastruktur for handle-baserte system som Digital Object Identifier (DOI) og DSpace, som hovudsakleg blir brukte for å gje tilgang til akademiske, profesjonelle og statlege dokument og andre informasjonsressursar.
CNRI tilbyr spesifikasjonar og kjeldekode for referanseimplementasjonar for serverar og protokollar som blir brukte i systemet under ein royalty-fri «Public License», liknande ein open kjeldekodelisens.[5] I dag er tusenvis av handle-tenester i drift. Over 1000 av desse er på universitet og bibliotek, men dei er òg i drift i nasjonale laboratorium, forskingsgrupper, statlege byrå og kommersielle føretak.
Handle System er definert i informasjons-RFC-ane 3650,[1] 3651[6] og 3652[7] til Internet Engineering Task Force (IETF) . Det inkluderer eit ope sett av protokollar, eit namnerom og ein referanseimplementasjon av protokollane. Dokumentasjon, programvare og tilhøyrande informasjon blir gjeven av CNRI på ein eigen nettstad.[8]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 Handle System Overview. doi:10.17487/RFC3650. RFC 3650.
- ↑ «Kahn/Wilensky Architecture». CNRI. Henta 13. mars 2013.
- ↑ «DONA Foundation».
- ↑ «Digital Object Identifier System».
- ↑ «Redirect to Current Handle.Net web site content.». Henta 15 March 2018.
- ↑ Handle System Namespace and Service Definition.
- ↑ Handle System Protocol (ver 2.1) Specification.
- ↑ «handle.net». handle.net. Henta 13. mars 2013.
- Denne artikkelen bygger på «Handle System» frå Wikipedia på bokmål, den 13. februar 2025.
