Haslebuskane

Springaren Haslebuskane er ein vidt spreidd vandreslått som ein finn variantar av i Hordaland, Sigdal, Hallingdal og Telemark. Slåtten er einfelt å lett å lære seg, og har om lag same grunnoppbygging som Nordfjordingen eller Moguten. Namnet Haslebuskane skriv seg frå stevet til telemarksforma, som nok er det mest kjende.

Haslebuskane, dei er småe

og dei er full utav nætar

danse lett med den unge drosi

so frys du inkje på føtan

Eg har høyrt du er god te danse

og at du er no ein snåle kar

Ja, du fær no ein lensmannsdotter

og eg har høyrt du sko stå deg bra.

Den mest kjende varianten av stevet var nytta av Talleiv Røysland frå Lårdal. Stevet og slåtten er moglegvis av dei mest kjende frå Telemark, og har vore mykje nytta på kvedarseminar. Då det vart halde kvedarkurs på Club 7 i 1969 var denne ein gjengangar. Geir Lystrup har fortald om ein visesongar som ikkje nådde siste bussen til Hasle i Oslo etter eit slikt seminar, og tok til å synge denne varianten: Haslebussane, dei er raude, og dei gjeng ikkje om nettan...

Slåtten er spela på nedstilt bass i somme variantar, mellom anna i ei nydikta form som vart laga av Knut Buen.

Sidan slåtten er så einfelt, har taka lett for å smitte over på andre slåttar. Variant 428b under vantar til dømes dei taka som er karakteristiske for dei andre formene, og Kvernsurren frå Numedal kan ha nytta berre første veket av den opphavlege forma.

Variantgruppa

Slåtten har fått nr 428 i hardingfeleverket. Her er det skrive opp tre variantar, medan det er to i tillegget til band sju. Sidan det er skrive opp om lag ein variant frå kvart distrikt, er det uråd å få visse om kvar slåtten høyrer heime på det grunnlaget. Dei fleste vil nok hevde at kjerneområdet er Telemark.

• a: Haslebuskane, etter Johannes Dale, Tinn. Nedskrift Eivind Groven 1961 etter opptak i NRK (G 1294).
• b: Springar frå Sigdal, etter Ole Evju, Sigdal. Nedskrift Truls Ørpen 1947 (Ø 281). Evju hadde slåtten etter far sin.
• c: Potulurken, etter Lars Rognved, Haus, Nordhordland. Nedskrift Arne Bjørndal 1910 (B 6). Lars Rognved hadde slåtten etter Magne Kleiveland frå Haus. Ein Potulurk er ein lang stokk med pose på enden som var nytta under ofringa i gudstenesta. Klokkaren hadde posen på stokken for å nå inn til enden av kyrkjeradene. Denne tradisjonen er yngre enn den som er knytt til ein annan slått med same namnet.

Etterrakst:

• 534a: Kvernsurren, etter Olav K. Bratås, Flesberg. Nedskrift Sven Nyhus 1978. Nedstilt bass. Slåtten har ein noko sprikande tonalitet. Bratås hadde slåtten frå Steinar Gladheim.
• 534b: Springar frå Nes, etter Jørgen Husemoen, Nes i Hallingdal. Nedskrift Eivind Groven 1972 (G 1887).