Svæve
Svæve | |
Systematikk | |
Rike: | Planteriket Plantae |
Overrekkje: | Landplantar Embryophytes |
Rekkje: | Karplantar Tracheophytes |
Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
Orden: | Korgplanteordenen Asterales |
Familie: | Korgplantefamilien Asteraceae |
Underfamilie: | Cichorioideae |
Slekt: | Svæve Hieracium L., 1753 |
Svæve er ei stor slekt i korgplantefamilien.
Slekta omfattar rundt 750 forskjellige artar med mange underartar som til dels er vanskeleg å skilje frå kvarandre. I Noreg er det i følgje Johannes Lid omtalt 250 artar, medan Axel Blytt meinte 700 norske artar var omtalte med eige namn i den hieraciologiske litteraturen, og han meinte, at om heile landet vart undersøkt, ville talet på hieraciumformer av høgre eller lægre systmatisk rang vere nærare 1400.
Berre hieraciologar kan skilje alle artane frå kvarandre; nokre av dei enklare kjennelege er nemnde i Lids flora og er tekne med i taksoboksen til høgre.
«- sveve er et livsstudium, som man må vie seg til i ung alder - - -»
Knut Fægri i Noregs planter
|
Forvirringa om artstalet har samanheng med at svæver formeirar seg både kjønna og ukjønna. Dei kan danne frø utan befrukting, og avkommet vert i så fall identiske kopiar av morplanten. Ulike grupper av slikt identisk avkom kan difor ha vorte rekna som artar.
Det greske ordet hierax tyder hauk eller falk, plantenamnet kjem truleg frå forma på blomsterblada. Det norske namnet svæve kjem frå svevn eller søvn - blomstrane lukkar seg når det blir mørkt.
Svæver veks på eng, i eller utanfor skogen, ofte på tørre bakkar.
Kjennelege artar
[endre | endre wikiteksten]- Beitesvæve
(Hierácium vulgátum) - Dovresvæve
(Hierácium sylváticum) - Fjellsvæve
(Hierácium alpinum) - Hårsvæve
(Hierácium pilosélla) - Raudsvæve
(Hierácium scándicum) - Skjermsvæve
(Hierácium umbellátum)||
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Johannes Lid: Norsk og svensk flora Det Norske Samlaget 1974 ISBN 82-521-0297-2
- Knut Fægri: Norges planter J.W. Cappelens Forlag 1958
- Axel Blytt (1896): Haandbog i Noregs flora
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- (no) Svæve hos Artsdatabanken
- (en) Svæve – oversikt og omtale av artane i WORMS-databasen
- (en) Svæve i Encyclopedia of Life
- (en) Svæve i Global Biodiversity Information Facility
- (sv) Svæve hos Dyntaxa
- (en) Svæve hos ITIS
- (en) Svæve hos NCBI
- (en) Svæve hos The International Plant Names Index
- (en) Svæve hos Tropicos
- (en) Kategori:Hieracium – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- (en) Hieracium – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons