Jacques Offenbach
| Jacques Offenbach | |||
.jpg) | |||
| Fødd | 20. juni 1819 | ||
|---|---|---|---|
| Fødestad | Köln | ||
| Død | 5. oktober 1880 (61 år) | ||
| Dødsstad | Paris | ||
| Opphav | Frankrike, Kongedømet Preussen | ||
| Aktiv | 1849–1880 | ||
| Sjanger | opera, opéra-bouffe, operette, klassisk musikk | ||
| Instrument | cello | ||
| Verka som | komponist, cellist, dirigent, impresario | ||
| Far | Isaac Offenbach | ||
| Gift med | Herminia de Alcain | ||
| Born | Minna Offenbach-Hettich | ||
| Prisar | Ridder av Æreslegionen | ||
Jacques Offenbach (fødd Jacob Eberst, 20. juni 1819–5. oktober 1880) var ein tyskfødd fransk komponist. Som komponist heldt han til i Paris, og fekk etter kvart suksess med operettar, mellom anna Orfeus i underverdenen (Orphée aux enfers) med songen «Galop infernal» kjend i samband med dansen can-can. Hovudverket hans er den ufullendte operaen Hoffmanns eventyr, som særleg er kjend for sin «Barcarolle».
Liv og virke
[endre | endre wikiteksten]
Bakgrunn
[endre | endre wikiteksten]Jacques Offenbach var fødd i Köln i dåverande Preussen som den nest eldste sonen i ein barneflokk på ti. Foreldra hans var Isaac Juda Offenbach, fødd Eberst (1779–1850), som var kantor i synagogen i Köln, og kona hans Marianne, fødd Rindskopf (ca. 1783–1840).
Jacob, eller Jacques, spelte tidleg cello i familietrioen, som opptredde på kafear. I 1833 tok faren han til Paris, der han byrja studera ved Musikkonservatoriet. Jacques var student der fram til 1837
Karriere
[endre | endre wikiteksten]I 1837 blei han tilsett som cellist ved Opéra-Comique. Etter nokre år som fri musikar blei han kapellmeister ved Théàtre Français, og hadde stillinga frå 1849 til 1855
Offenbach starta eit eige teater, Bouffes-Parisiens, i 1855 som han leidde fram til 1866. Deretter verka han hovudsakleg som komponist. Etter at han hadde skrive ei rekkje einaktarar kom gjennombrotet med Orfeus i underverdenen i 1858. Han var dermed etablert som den kvikkaste musikaren i Paris, og premierane hans var store hendingar.
Orfeus i underverdenen blei innleiinga på ein serie store «offenbachiadar», blant dei Den skjønne Helene (1864) og Ridder Blåskjegg (1866), i som i grunnen var dei fyrste operettane i den moderne tydinga av ordet. Kuplett, korrefreng og dans er viktige innslag. Parodi og satire speler også ei stor rolle.
Offenbach samarbeidde mellom anna med tekstforfattarane Henri Meilhac og Ludovic Halévy, som også skreiv tekstar til operetter som Storhertuginnen av Gérolstein (1867) og Frihetsbrødrene (1869).
Til saman skreiv Offenbach meir enn hundre verk for scena. I dei siste åra sine arbeidde han på ein opera med ein libretto som byggjer på forteljingar av E.T.A. Hoffmann. Dette operaverket låg føre ved hans død i ein heller uordna skikk. Det er blitt fullført og arrangert på ulike vis av andre, og stadig sett opp på operascener over heile verda: Contes d'Hoffmann (eigentleg Hoffmanns forteljingar, gjennom omsetjing via dansk i Noreg kalla Hoffmanns eventyr).
Offenbach blei gravlagd på kyrkjegarden Cimetière de Montmartre i Paris.
Operettar (utval)
[endre | endre wikiteksten]- 1858: Orfevs i underverdenen
- 1864: Den skjønne Helene
- 1866: Pariserliv
- 1866: Ridder Blåskjegg
- 1867: Storhertuginnen av Gérolstein
- 1869: Frihetsbrødrene
- 1880: Hoffmanns eventyr
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Jacques Offenbach» frå Wikipedia på bokmål, den 10. mars 2025.
