Jules Breton
| Jules Breton | |
.jpg) | |
| Fødd | 1. mai 1827 Courrières |
| Død |
5. juli 1906 (79 år) |
| Yrke | kunstmålar, skribent, lyrikar |
| Språk | fransk |
| Ektefelle | Élodie Breton |
| Born | Virginie Demont-Breton |
| Jules Breton på Commons | |
Jules Adolphe Aimé Louis Breton (1. mai 1827–5. juli 1906) var ein fransk målar og forfattar frå landsbyen Courrières i departementet Pas-de-Calais. Han er kjend for sine vakre, kjenslevare bilete av livet på landsbygda, skapt innanfor ein realistisk tradisjon i målarkunsten.
Liv og gjerning[endre | endre wikiteksten]
Breton var lærling hos Felix de Vigne og seinare av mellom andre Michel Martin Drolling. Etter å ha måla historiske tema henta Breton motiva sine oftast frå dei nære, landlege omgivnadene. Han måla bønder og byfolk i den gamle provinsen Artois opptekne med sine daglege gjeremål, for det meste ute i det fri. Desse enkle motiva formidla han gjennom ei vár kjensle for tilhøvet mellom figurar og landskap, somme tider i ei nærast opphøgd ro. Fargebruken i bileta er stemningsmetta og kraftig, modelleringa skarp og plastisk.
Han fekk sitt definitive gjennombrot i 1857 med måleriet Velsigninga av åkrane, noko som vart forsterka med det tematisk like biletet Ettersankar frå 1859. Same året fullførte han både Ein Golgata-kross vert reist, og det humoristiske Den blå måndagen, der kvinner hentar mennene sine ut frå skjenkestaden. Utover 1860-åra laga han ei rad sentrale verk, som Vinhaust, Beitande kalkunar og vaktjente, medan måleriet Skurkjerringar etter solnedgangen frå 1865 er sjølve hovudverket i hans produksjon. På verdsutstillinga i 1867 presenterte han Skur-kar kvesser ljåen og Kjelda ved sjøen, kvinner og born. Breton sine skildringar av bønder i arbeid på åkrane kan nok minne om Jean-François Millet, men dei er meir idealiserte i uttrykket.
Breton gav elles ut Oeuvres poétiques (Poetiske verk, 1887), og ein sjølvbiografi i 1890. Han var medlem av Académie des beaux-arts i Paris frå 1886 og vart heidersmedlem av Royal Academy of Arts i London i 1899. Også broren Émile Breton (1831-1902) var landskapsmålar.
Breton døydde i Paris sommaren 1906, 79 år gammal.
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- Denne artikkelen bygger på «Jules Breton» frå Wikipedia på svensk, den 26. mars 2014.
- Denne artikkelen bygger på «Jules Breton» frå ty, den 26. mars 2014.
