Kalixälven

Kalixälven
Kalix älv
elv
Land	Sverige
Län	Norrbotten
Nedslagsfelt	18 130,1 km²
Lengd	450 km
Vassføring
- middel	290 m³/s
Munning	Bottenviken
- stad	Kalix
- koordinatar	65°50′N 23°11′E
Kalixälven 65.831186°N 23.189735°E / 65.831186; 23.189735
Wikimedia Commons: Kalix River

Kalixälven eller Kalix älv er ei elv i Norrbottens län i Sverige. Ho er 430 km lang og nedbørområdet er 18 130 km² og middelvassføringa er 290 m³/s.

Elva byrjar i Kebnekajse-massivet i Kiruna kommun, og renn mot søraust gjennom landskapet Lappland. Ved Tärendö snur elva mot sør og renn gjennom Norrbotten. Ho munnar ut i Bottenviken søraust for Kalix. Dei viktigaste sideelvane er Kaitumälven, Tärendöälven og Ängesån.

Kalixälven er saman med Vindelälven, Torne älv og Pite älv ei av dei fire store elvane i Norrland som ikkje er utbygd til energiproduksjon. Det ligg fleire fosser og stryk i elva, derav dei største er Jockfallet og Linafallet.

Namnet er ei forsvensking av det nordsamiske namnet Gáláseatnu, som er danna av gállit = «vade» eller gálus = «sval» og eatnu = «stor elv». På Tornedalsfinsk vert kalla elva Kainhuun väylä, Kaihnuun väylä i den sørlege delen av elva, nedstraums frå Tärendö. Nord for Tärendö nyttar ein ofte Kaalas väylä eller/og Kaalas eno.

Elva var frå russisk side foreslått som grenseelv då Sverige måtte avstå Finland til Russland etter Finskekrigen i 1808-1809. Sverige ønskte at grensa skulle gå ved Kemi älv, og til slutt vart grensa trekt ved Torne älv, midtvegs mellom dei to.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Kalixälven» frå Wikipedia på bokmål, den 18. juni 2012.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene: