Hopp til innhald

Korallrot

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Korallrot

Status i verda: LC Livskraftig
Status i Noreg: LC Livskraftig

Systematikk
Rike: Planteriket
Klasse: Einfrøblada
Orden: Aspargesordenen
Familie: Orkidéfamilien
Slekt: Corallorhiza
Art: C. trifida
Vitskapleg namn
Corallorhiza trifida
Châtel.
Økologi
Habitat: myr
Utbreiing: Eurasia, Nord-Amerika

Korallrot (Corallorhiza trifida) er ei plante i korallrotslekta Corallorhiza i orkidéfamilien (marihandfamilien) Orchidaceae.[1]

Utsjånad

[endre | endre wikiteksten]

Korallrot er ei lita plante, som kan bli om lag 20 centimeter høg. Planta har gulgrøne blomar i eit lite aks. Leppa på blomen er stutt og oftast veikt tredelt med raudbrune spissar. Stengelen er gjerne gulbrun med svært veik grønfarge.

Systematikk

[endre | endre wikiteksten]

Korallrotslekta har eit titals artar i Nord-Amerika, men korallrot er den einaste arten i slekta som lever i Europa.[2]

I Danmark har ein stundom skild ut ein underart ved sidan av nominatunderarten (ssp. trifida), men det er tvil om han kan reknast som eit eige taxon:[3]

  • C. trifida ssp. virescens (dansk namn grønlig koralrod eller skov-koralrod),[4][3] og kalla C. trifida f. virescens[5]

Utbreiing

[endre | endre wikiteksten]

I Noreg veks korallrot over det meste av landet.[6] På Norsk raudliste for artar (2021) er arten rekna som livskraftig (LC).[7]

Arten finst òg i Sverige (status LC, svensk namn korallrot),[8] i Danmark (VU, dansk namn koralrod),[9] i Finland (LC, finsk namn harajuuri),[10] på Island (LC, islandsk namn kræklurót)[11][12] og på Grønland (LC, grønlandsk namn isigammaasaaqqat).[13]

Korallrot (engelsk namn coralroot orchid) veks i den nordlege delen av Storbritannia. I den britiske raudlista har arten status som sårbar (VU),[14] slik som lokalt i England.[15] Arten er ikkje nemnd for tiltak i Skottland.[16]

I Estland (estisk namn kõdu-koralljuur) veks korallrot over det meste av landet, men er rekna som sårbar (VU).[17] I Latvia (latvisk namn trejdaivu koraļļsakne)[18] veks arten over det meste av landet på skogkledd myr. På den latviske raudlista er han klassifisert som sjeldan (kategori 3 – samazinās).[19] I Litauen (litauisk namn nariuotoji ilgalūpė) er arten i tilbakegang, men finst framleis over det meste av landet utanom i nord. Han er rekna som nær truga (NT).[20][21]

I Benelux vart arten (nederlandsk namn koraalwortel, fransk namn racine de corail) sist funne i Nederland i 1942, og han er der rekna som utdøydd. Han finst ikkje i Flandern, og i Vallonia finst han berre i Ardennane.[22][23] I den nederlandske raudlista er arten rekna som regionalt utdøydd (RE, verdwenen uit Nederland),[24] I Belgia er han rekna som kritisk truga (CR, menacé d'extinction) i Vallonia.[25]

Referansar

[endre | endre wikiteksten]
  1. ↑ «Artsdatabanken: Artsopplysningar korallrot». Artsdatabanken. Henta 26. februar 2022. 
  2. ↑ «Artsdatabanken: Namnetre korallrot». Artsdatabanken. Henta 26. februar 2022. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Henrik Ærenlund Pedersen og Niels Faurholdt (2010). Danmarks vilde orkidéer. København: Gyldendalske Boghandel, Nordisk Forlag. s. 143. ISBN 978-87-02-06386-8. 
  4. ↑ «Naturbasen: Grønlig Koralrod Corallorhiza trifida ssp. virescens». Naturbasen. Henta 1. mars 2024. 
  5. ↑ «Grønlig Koralrod». Danmarks orkidéer. Henta 1. mars 2024. 
  6. ↑ «Artskart: Korallrot, registrerte funn etter 2010». Artsdatabanken. Henta 26. februar 2022. 
  7. ↑ «Raudlista: Korallrot». Artsdatabanken. 24. november 2021. Henta 26. februar 2022. 
  8. ↑ «Artfakta: Korallrot Corallorhiza trifida». Artdatabanken. Henta 7. mars 2022. 
  9. ↑ «Naturbasen: Koralrod Corallorhiza trifida». Naturbasen. Henta 7. mars 2022. 
  10. ↑ «LAJI: Corallorhiza trifida». LAJI.FI. Henta 7. mars 2022. 
  11. ↑ «Kræklurót (Corallorhiza trifida)». Náttúrufræðistofnun Íslands. Henta 14. februar 2023. 
  12. ↑ «Corallorhiza trifida». Global Biodiversity Information Facility. Henta 7. mars 2022. 
  13. ↑ «Rødlisten». Pinngortitaleriffik (Grønlands Naturinstitut). Henta 7. mars 2022. 
  14. ↑ «GB Red List for vascular plants (revised Feb 2021)». Botanical Society of Britain & Ireland. 2021. Henta 9. mars 2022. 
  15. ↑ «A Vascular Plant Red List for England» (PDF). Botanical Society of Britain & Ireland. 2014. Henta 9. mars 2022. 
  16. ↑ «Scottish Biodiversity List». Scotland's Nature Agency / Buidheann Nàdair na h-Alba. 2020. Henta 9. mars 2022. 
  17. ↑ «eElurikkus: Corallorhiza trifida» (på estisk og engelsk). Tartu Ülikool (Tartu universitet). Henta 3. februar 2023. 
  18. ↑ «Latvijas daba: trejdaivu koraļļsakne» (på latvisk). Enciklopēdija «Latvijas Daba». Henta 3. februar 2023. 
  19. ↑ Torleif Ingelög, Roger Andersson og Martin Tjernberg, red. (1993). Red Data Book of the Baltic Region (på engelsk). Swedish Threatened Species Unit. Uppsala in co-operation with Institute of Biology, Riga. s. 25-68. ISBN 91-88506-00-2. Henta 3. februar 2023. 
  20. ↑ Zigmantas Gudžinskas, Mindaugas Ryla (2006). Lietuvos gegužraibiniai (Orchidaceae) – Orchids (Orchidaceae) of Lithuania (på litauisk). Botanikos instituto leidykla. s. 78-79. ISBN 9986-662-28-1. Henta 3. februar 2023. 
  21. ↑ Valerijus Rašomavičius, red. (2021). Lietuvos raudonoji knyga / Red Data Book of Lithuania (PDF) (på litauisk og engelsk). Aplinkos ministerija (Miljødepartementet). s. 396. ISBN 978-9955-37-230-1. Henta 3. februar 2023. 
  22. ↑ «Verspreidingsatlas Vaatplanten: Corallorhiza trifida». FLORON. Henta 16. januar 2024. 
  23. ↑ «Verspreidingskaart: Koraalwortel – Corallorhiza trifida». Waarnemingen.be. Henta 17. januar 2024. 
  24. ↑ «Rode Lijst Vaatplanten 2012» (PDF). FLORON. Henta 15. januar 2024. 
  25. ↑ «Liste des espèces wallonnes». Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. Henta 15. januar 2024. 

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]


Henta frå «https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Korallrot&oldid=3599536»