Koru

Bregneskot som har gjeve opphav til forma «koru».

Koru (maori for 'krølla, samanrulla') er eit spiralmotiv som byggjer på forma til nye skot på trebregna Cyathea dealbata (ponga eller silver fern).

Tradisjonell bruk av motivet

Døme på wharenui-mønster. Dette mønsteret symboliserer bølgjene etter wakaen.

Forma står for nytt liv, gjenføding, vekst, styrke og fred. Ho er rekna for å ha form som eit levande vesen med hovud, auge, kropp og hale. Koru er eit utbreidd symbol i maorikunst som utskjeringar i bein og stein, tatoveringar og dekorasjon av dekorerte samlingshus, wharenui. I samlingshusa dannar koruen grunnforma for mønsteret ein måler takbjelkane og gesimsane inni huset. Innan tradisjonell tatovering (ta moko) står symbolet for avstamming og forfedrar, og motiv med fleire koruar som veks ut frå ein hovudkoru står for beraren sitt opphav.

• 
  Teikning av maorileiaren Hongi Hika med koru-tatoveringar (moko).
• 
  Gallionsfigur til kano med koru-dekorasjonar.
• 
  Takfigur (tekoteko) med spiralmønster.
• 
  Utskore hovud i Whakatane med korumotiv.
• 
  Wharenui-dekorasjonar i Te Papa i Wellington.

Nyare bruk av koru

Den newzealandske kunstnaren Gordon Walters brukte korumotivet mykje i kunsten sin på 1960-talet. Hans minimalistiske tolking av koruen var nyskapande, men også kontroversiell i samtida, særleg ettersom han ikkje sjølv var maori. Motivet blir i dag brukt i ei rekkje former for kunst, brukskunst og smykke, til dømes utskoren pounamu (greenstone).

Eit flaggforslag til New Zealand utforma av Friedensreich Hundertwasser i 1983 hadde ein grøn koru på kvit bakgrunn som symbol. Stiliserte korumotiv er brukt er brukt i logoar for Radio New Zealand, Air New Zealand og det newzealandske miljøverndepartementet, og elles som eit symbol på newzealandsk natur og planteliv.

• 
  Pounamu-koru.
• 
  Koru i glas.
• 
  Koru-skulptur.
• 
  Koru-flagget utforma av Friedensreich Hundertwasser.
• 
  Koru i logoen til Air New Zealand.
• 
  Logoen til Department of Conservation, miljøverndepartementet på New Zealand.

Kjelder

*Elizabeth Knowles, red. (2005), «koru», The Oxford Dictionary of Phrase and Fable (2 utg.), Oxford University Press, ISBN 9780198609810 

• «Maori Tattoo: The Definitive Guide to Ta Moko» Arkivert 2016-04-02 ved Wayback Machine., zealandtattoo.co.nz, vitja 25. januar 2015.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Koru

• «The Koru meaning – New life and harmony» Arkivert 2015-01-22 ved Wayback Machine., mountainjade.co.nz