Leif Rantala

Leif Rantala
	Leif Rantala
Fødd	26. desember 1947; Liljendal
Død	8. januar 2015; Rovaniemi
Nasjonalitet	Finland
Område	språkvitskap, nordsamisk, kildinsamisk, akkalasamisk, tersamisk, Samiske studiar
Yrke	lingvist, omsetjar
Institusjonar	Lapplands universitet; Nordisk sameråd; Helsingfors universitet
Alma mater	Helsingfors universitet

Leif Stefan Rantala (26. desember 1947–8. januar 2015) var ein finlandssvensk språkforskar og omsetjar som spesialiserte seg på samisk språk, kultur og historie i Russland.

Utdanning og forsking[endre | endre wikiteksten]

Rantala var fødd i Liljendal. Han byrja universitetstudiane sine i finsk-ugriske språk ved Helsingfors universitet 1968 og tok magistergrad med eit arbeid om samiske stadnamn i Buolbmát 1975.^[1] Rettleiaren hans var Aulis Joki. Allereie to år før han tok magistereksamen vart han – samtidig med Juha Janhunen – universitetsassistent i finsk-ugriske språk, i same stillinga som Pekka Sammallahti heldt tidlegare.

Med hjelp av dei gode kunnskapane sine i russiske – som han hadde studert hos Igor Vahros og Valentin Kiparsky – byrja Rantala allereie som student å spesialisera seg på den samiske kulturen og historia på Kolahalvön og i Petsamo. Etter 1989 reiste han regelbunde til området, publiserte fleire arbeid og skapte òg ei omfattande etnografisk samling som i dag finst i det Samiske natur- og kultursentrumet Siida.

Etter studiane sine i Helsingfors flytta Rantala til Utsjok i Lappland og arbeidde som sekretær for Samerådet til han flytta til Rovaniemi i 1984, der han vart den første fast tilsette universitetslektoren i nordsamisk ved Lapplands universitet. Han var i stillinga inntil han vart pensjonert 2010.

Som spesialist i samiske språk ved Lapplands universitet var Rantala òg tvinga at av og til hjelpa som omsetjar, for finske betjentar i Lappland hadde ingen slike språkkunnskapar.

Bibliografi i utval[endre | endre wikiteksten]

Som forskar[endre | endre wikiteksten]

Pro-gradu

Rantala, Leif (1975). De samiska ortnamnen i Polmak. Pro gradu-avhandling i finsk-ugriska språk, Helsingfors universitet.

Bøker

Rantala, Leif (1988). Sámi bibliografiia: čállosat Suomas 1986/Saamelaisbibliografia: Suomessa julkaistun saamelaisaineiston vuosiluettelo 1986. Rovaniemi: Rovaniemi public library and Lapland Provincial library. Sid. [6], 10, [6].
Rantala, Leif (1988). Sámegiel báikenammalogahallan/Samisk ortnamnsförteckning/Samisk stedsnavnsfortegnelse/Saamenkielinen paikannimiluettelo/Ukazatel' saamskih toponimov. Roavvenjárga. Sid. 40, [2]. ISBN 952-90-0133-9.
Rantala, Leif; Sergina, Aleftina (2009). Áhkkila sápmelaččat: oanehis muitalus sámejoavkku birra, man maŋimuš sámegielalaš olmmoš jámii 29.12.2003. Rovaniemi. Sid. 79. University of Lapland, reports on pedagogy, 1796-3877; 8. ISBN 978-952-484-328-7.

Som redaktør

Dokument om de ryska samerna och Kolahalvön. Rovaniemi: University of Lapland. 2006. Sid. 156. Ed. Leif Rantala. University of Lapland, reports on pedagogy, 1457-9553; 15. ISBN 952-484-022-7.
Kuolan niemimaalla käyneiden suomalaisten tiedemiesten matkakertomuksia. Rovaniemi: Lapin tutkimusseura. 2008. Sid. 116. Collected and translated by Leif Rantala. ISBN 978-951-9327-50-1. http://www.lapintutkimusseura.fi/files/Acta%20Lapponica%20Fenniae%2020.pdf.
Cherniakov, Z. E. (1998). Očerki ètnografii saamov / Essays on Saami ethnography. Rovaniemi: University of Lapland. Sid. 110, [14]. Pod redakciej Lejfa Rantala; edited by Leif Rantala. English summary. ISBN 951-634-601-4.
Kuolaan: Venäjän vallan aikana Kuolan niemimaalla käyneet suomalaiset tiedemiehet ja heidän kirjoituksensa/Suopmelaš dieðaolbmot geat gallededje Guoládatnjárgga n.g. ruošša áigge ja sin čállosat j.n.a./Articles and books concerning the Finnish scientific fieldwork on the Kola Peninsula from 1820 until 1917/Finska vetenskapsmän som besökt Kolahalvön under den s.k. ryska tiden i Finland och deras artiklar, böcker m.m./Finskie učenye, poseŝavšie Kol'skij poluostrov v period velikogo knâžestva finlândskogo (1809–1917) i ih publikacii. Rovaniemi. 1. painos 2008, 2 painos 2010: University of Lapland. 2008. Introduction and presentation also in Saami, Swedish, English and Russian. ISBN 978-952-484-181-8.