Hopp til innhald

Múte Bourup Egede

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Múte Bourup Egede

Fødd11. mars 1987 (37 år)
Nuuk
Statsborgar avKongeriket Danmark
Yrkepolitikar
Alle verv
  • Grønlands statsminister (2021–) Sjå dette på Wikidata

Múte Inequnaaluk Bourup Egede (fødd 11. mars 1987)[1] er ein grønlandsk politikar som sidan 23. april 2021 har vore Grønlands landsstyreformann (grønlandsk naalakkersuisut siulittaasuat).[2][3][4] Han har vore medlem av Inatsisartut sidan 2015 og sidan 2018 har han vore formann for Inuit Ataqatigiit.[5][6]

Liv og virke

[endre | endre wikiteksten]

Egede blei fødd i Nuuk, men vaks opp i Narsaq sør på Grønland. Han gjekk på gymnaset i Qaqortoq før han i 2007 byrja å studere kultur- og samfunnshistorie ved Grønlands Universitet. Mellom 2011 til 2012 var han nestformann for KISAQ, Grønlands akademiske studentforeining.[1] Han fullførte ikkje utdanninga, då han i 2013 droppa ut for å overta familiebedrifta, som faren hans dreiv.[7][6]

I 2007 var Egede medlem av det grønlandske ungdomsparlamentet, Inuusuttut Inatsisartui,[6] og frå 2013 til 2015 var han formann for Inuusuttut Ataqatigiit, ungdomspartiet til Inuit Ataqatigiit. Sidan 2013 har han vore hovudstyremedlem for Inuit Ataqatigiit.[1][6]

Ved Folketingsvalet i 2015 var Egede på partilista for Inuit Ataqatigiit.[8] Han fekk 2 131 røyster, noko som ikkje var nok til ein plass i Folketinget.[9]

Frå 2016 til 2018 tena Egede som naalakkersuisoq (sjølvstyreminister) for råstoff, der han samstundes, i tre månader i 2017, var fungerande naalakkersuisoq for kommunar, bygder, utkantstrøk, infrastruktur og bustadar.[6]

Den 1. desember 2018 blei Egede vald til formann for Inuit Ataqatigiit, og etterfølge dimed Sara Olsvig i formannsposten.[6] Han leia partiet opp mot Landstingsvalet i 2021, der IA med 36,6 % av røystene blei det største partiet.[7] Egede blei med 3 380 personrøyster den politikaren som fekk flest personrøyster, og mottok meir enn 1 500 personrøyster fleire enn den sitjande landsstyreformannen Kim Kielsen frå partiet Siumut.[10]

Politikk og ideologi

[endre | endre wikiteksten]

Egede er formann for Inuit Ataqatigiit, som blir skildra som å vere sosialistiske.[11] I likskap med partiet går Egede inn for grønlandsk sjølvstende.[6]

Saman med sin tidlegare sambuar, Tina Chemnitz, har Egede ei dotter og ein son.

  1. 1,0 1,1 1,2 «CV – Múte B. Egede» (PDF) (på dansk). Inatsisartut. Arkivert frå originalen (PDF) 17. juli 2020. Henta 17. juli 2020. 
  2. Press, Associated (7. april 2021). «Greenland’s leftwing anti-mine party wins snap election». the Guardian (på engelsk). Henta 23. april 2021. 
  3. Kruse, Simon (7. april 2021). «Her er den 34-årige grønlænder, som både USA, Kina og Danmark må se dybt i øjnene». Berlingske.dk (på dansk). Henta 23. april 2021. 
  4. «Mute B. Egede godkendt som grønlandsk landsstyreformand». Politiken (på dansk). 23. april 2021. Henta 23. april 2021. 
  5. «Grønlandske IA vælger ny formand». Altinget.dk (på dansk). Henta 4. april 2021. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Veirum, Thomas Munk (1. desember 2018). «Múte B. Egede er ny IA-formand» (på dansk). Kalaallit Nunaata Radioa. 
  7. 7,0 7,1 Ildor, Astrid (7. april 2021). «En alvorlig, ung mand står til at blive Grønlands yngste regeringsleder» (på dansk). DR. Henta 8. april 2021. 
  8. Dam, Camilla (27. mai 2015). «Múte B. Egede stiller op til Folketingsvalget» (på dansk). Kalaallit Nunaata Radioa. Henta 17. juli 2020. 
  9. «Resultater for valg.gl – Valg.gl». valg.gl. Arkivert frå originalen 17. juli 2020. Henta 17. juli 2020. 
  10. Synnestvedt, Anne Meisner (8. april 2021). «Muté B. Egede er den største stemmesluger, og Kielsen halser efter» (på dansk). KNR. Henta 8. april 2021. 
  11. «Fakta: Få overblikket over Grønlands syv partier». /ritzau/ (på dansk). Jyllands-Posten. 27. september 2018. Henta 17. juli 2020.