Margaret Cavendish
| Margaret Cavendish | |
 | |
| Statsborgarskap | Kongeriket England |
| Fødd | 1623 Colchester |
| Død |
15. desember 1673 (56 år) |
| Yrke | filosof, fysikar, lyrikar, skribent, essayist, science fiction-forfattar, hoffdame |
| Språk | engelsk |
| Far | Thomas Lucas |
| Mor | Elizabeth Leighton |
| Ektefelle | William Cavendish, 1st Duke of Newcastle |
| Margaret Cavendish på Commons | |
Margaret Lucas Cavendish, hertuginne av Newcastle-upon-Tyne (1623–15. desember 1673), var ein engelsk filosof, forfattar og vitskapskvinne.[1][2]
Liv og virke[endre | endre wikiteksten]
Margaret Lucas vart fødd inn i ein familie av aristokratar og rojalistar.[2] Foreldra hennar var Thomas Lucas og Elizabeth Leighton Lucas. Ho var den yngste av åtte sysken.[3]
I 1645 gifta Lucas seg med William Cavendish.[1][4] Gjennom han fekk ho innpass i Cavendish-krinsen, som også vart besøkt av René Descartes, Thomas Hobbes, Marin Mersenne og Kenelm Digby.[2][1]
Cavendish sin utopiske roman The Blazing World (1666) er eit av dei tidlegaste eksempla på science fiction.[5]
Filosofien til Cavendish handla hovudsakleg om metafysikk og naturfilosofi, men ho sysselsette seg også med sosial og politisk filosofi.[2]
I likskap med Hobbes og Descartes tok Cavendish avstand frå skolastikarane.[2] I motsetning til Descartes argumenterte Cavendish mot dualisme.[2] Til skilnad frå Hobbes tok ho til ordre for ein vital materialisme.[2] Dette innebar eit forsvar for panpsykisme.[2]
Forfattarskap[endre | endre wikiteksten]
Cavendish insisterte på å publisere verka sine under eige namn, i tillegg til å få trykt utgjevingane med eit portrett.[6] Dette vart gjort på ei tid der dei fleste kvinner vanlegvis ikkje fekk publisert bøker, endå sjeldnare under sitt eige namn.[6]
- Poems and Fancies (1653)
- Philosophical Fancies (1653)
- World's Olio (1655)
- The Philosophical and Physical Opinions (1655)
- Nature's Pictures drawn by Fancies Pencil to the Life (1656)
- A True Relation of my Birth, Breeding, and Life (1656)
- Orations (1662)
- Plays (1662)
- Sociable Letters (1662)
- Philosophical Letters (1662)
- Observations upon Experimental Philosophy (1666)
- The Blazing World (1666)
- Life of William (1667)
- Plays Never Before Published (1668)
- Grounds of Natural Philosophy (1668)
- The Convent of Pleasure (1668)
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Cunning, David (2017). «Margaret Lucas Cavendish». I Zalta, Edward N. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. Henta 8. september 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Cavendish, Margaret | Internet Encyclopedia of Philosophy». www.iep.utm.edu (på engelsk). Henta 8. september 2017.
- ↑ Team, Project Vox (26. januar 2015). «Cavendish (1623-1673)». projectvox.library.duke.edu (på engelsk). Henta 8. september 2017.
- ↑ «Biography of Margaret Cavendish, Duchess of Newcastle upon Tyne (c. 1623-1673) - The University of Nottingham». www.nottingham.ac.uk (på engelsk). Henta 8. september 2017.
- ↑ Librivox. «LibriVox». librivox.org (på engelsk). Henta 10. september 2017.
- ↑ 6,0 6,1 Team, Project Vox (26. januar 2015). «Cavendish (1623-1673)». projectvox.library.duke.edu (på engelsk). Henta 8. september 2017.
- Denne artikkelen bygger på «Margaret Cavendish» frå Wikipedia på bokmål, den 11. mars 2023.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Oppslag om Margaret Cavendish i The Stanford Encyclopedia of Philosophy (engelsk)
- Oppslag om Margaret Cavendish i Internet Encyclopedia of Philosophy (engelsk)
