Marry Áilonieida Somby
| Marry Áilonieida Somby | |
 | |
| Statsborgarskap | Noreg |
| Fødd | 31. juli 1953 (70 år) Tana kommune |
| Yrke | forfattar |
| Marry Áilonieida Somby på Commons | |
Marry Ailonieida Somby eller Marry Aslaksdatter Somby (fødd 31. juli 1953) er ein norsk samisk forfattar, teaterarbeidar og biletkunstnar, fødd i Sirma (Sirbmá) i Tana og busett i Tromsø.
Somby debuterte i 1976 med Ámmul ja alit oarbmælli, som var den første barneboka skriven på samisk.[1] Boka kom på norsk året etter med tittelen Ammul og den blå kusinen. Samiske myter og folketru er sentrale tema i barnebøkene hennar, som har kome ut både på norsk og nordsamisk. I tillegg til barnebøker har Somby også skrive prosa og poesi for vaksne, og ho har laga fleire teaterstykke. Ho var tidleg oppteken av det globale urfolksperspektivet og budde i fleire år blant urfolk i Nord-Amerika. Ein kan sjå påverknaden frå dette opphaldet i fleire av verka hennar.
Somby var ein av initiativtakarane til å stifta Samisk forfatterforening i 1979.[2]
Somby og illustratøren Biret Máret Hætta blei nominerte til Nordisk råds barne- og ungdomslitteraturpris for det samiske språkområdet i 2016 for boka Čerbmen Bizi – Girdipilohtta (2013). Boka blei omsett til norsk av Somby med tittelen Reinkalven Lille Bizi – den flygende pilot (2014).[2]
Bibliografi[endre | endre wikiteksten]
- Ráiddostallan (1983) / Raiden går (1993)
- Solens datter : et samisk eventyr / Beaivváš nieida (1990) (også svensk utgave)
- Uhcastáloš (1993)
- Guovžža gazza ; ja Guovssahasa lávlla (1993)
- Krigeren, elskeren og klovnen = Mu apache ráhkesvuohta (1994), dikt, samisk og parallelltekst
- Ráhkisvuođa soahki. Beaivváš sámi teáhter , 1996
- Samisk skyggespill. Med Anne Helgesen. Dukketeatermanus, 1998
- Okto = Alene; et drama om John Andreas Savio. Beaivváš sámi teáhter , 2002
- Bajándávgi (2004)
- Onkel Gunnar koker saus (2012)
- Čerbmen Bizi : girdipilohtta (2013)
- Stáinnak : mánaid/nuoraidromána (2016)
- Beaivváš mánát = Leve blant reptiler (2020)
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ Martina Pfeiler (2003). Sounds of Poetry: Contemporary American Performance Poets. s. 33. ISBN 9783823346647.
- ↑ 2,0 2,1 Skåden, Sigbjørn (17. mars 2017). «Marry Áilonieida Somby». Store norske leksikon (på norsk).
- Denne artikkelen bygger på «Marry Ailonieida Somby» frå Wikipedia på bokmål, den 25. november 2019.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- somban.com: portretter og bokomslag
- Birkeland, Risa, Vold. Norsk barnelitteraturhistorie. 2. utg. Samlaget, 2005 ISBN 82-521-5933-8
- Morten Haugen (red.). Barnas forfatterleksikon. Damm, 2003
- Marry Áilonieida Somby i SNL