Megardsplassen
62°05′58.6″N 7°04′5.4″E / 62.099611°N 7.068167°E
Megardsplassen (Midgarden), bruk nr 3 på matrikkelgard nr 106 i Stranda kommune, er ein nedlagt fjellgard ved Geirangerfjorden i Møre og Romsdal fylke.
Garden og folket[endre | endre wikiteksten]
Megardsplassen var ein plass, eller eit småbruk, som opphavleg høyrde til Horvadrag. Plassen er nemnt som bygslebruk i 1834, men i 1872 vart garden skild ut som eige bruk[1]. Gardstunet ligg i særs bratt lende, i 460 m høgd over Geirangerfjorden, om lag 150 m aust om elva som fører ned til det kjende fossefallet «Brudesløret». Det er nemnt at dei kunne vinterfore 4 kyr og 15 småfe (geiter) på garden.
Etter at Horvadrag vart fråflytta våren 1900, flytta òg folket på Megardsplassen ut. Det var då seks personar på garden; far, mor og fire små born. Ein hadde alltid hadde rekna plassen for å vere sikker både mot snø- og steinskred, men det ville bli for vanskeleg å bu der aleine når Horvadragfolket var borte[2]. Andreas Karlsen Horvedrag er sitert i ein avisartikkel 9. april 1900[3], der han fortel at, om ein skulle greie seg på Horvadrag, måtte der vere fleire vaksne menn. Når ein skulle av garde, om ikkje lenger enn ned til sjøen, var det så bratt at ein kunne ikkje gå aleine. Det var naudsynt å knyte tau rundt han som skulle gå ned, og ein annan måtte stå ovanfor og halde.
Den siste brukaren på Megardsplassen var Ivar Eilefson Rudi[Note 1]. Det er fortalt at han trega på at han hadde reist frå plassen, og våren etter drog han attende for å sjå til garden. Truleg hadde han tankar om å flytte attende. Det viste seg då at denne vinteren, den første vinteren der ikkje budde nokon, hadde fonna teke husa på garden og ført dei heilt på sjøen[4][5]. Dersom der framleis hadde budd folk, ville truleg ingen av dei ha berga livet.
Verne- og miljøstatus for Geirangerfjorden: | ||
|---|---|---|
 | Landskapsvernområde Geiranger-Herdalen UNESCO Verdsarv-liste Vestnorsk Fjordlandskap Miljødirektoratet Søk i Naturbase for Stranda | |
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
Notar[endre | endre wikiteksten]
- ↑ Ivar Eilefson Rudi kom opphavleg frå Nordberg i Skjåk kommune (sjå ref.: Gard og ætt).
Referansar[endre | endre wikiteksten]
- ↑ Sunnylven og Geiranger 2 : Gard og ætt (om Midgarden: side 455-456) Stranda sogelag 1993.
- ↑ Geiranger: En beskrivelse med billeder av Edv. Hole (Christiania 1905), side 27-28
- ↑ «Skredet kommer» Stavanger Aftenblad 1900.04.09
- ↑ «Eld som slokna» - om fonna på Megardsplassen vinteren 1900/1901, side 103
- ↑ Skrednett NVE Snøskred på Megardsplassen 15.2.1901
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Arild Flydal (1996). Fjorden, fjellet og folket. Timbjørgane Forlag. ISBN 82-994083-1-8.
- Oddgeir Bruaset (1991). Folket langs Storfjorden. Oslo: Samlaget. ISBN 8200701166.
- Sakarias Ansok (1977). Eld som slokna. Stranda: Stranda sogenemnd.
- Naturbase Horvadraget-Megardsplassen
- Verdsarv Vestnorsk Fjordlandskap - innskrive på UNESCO si Verdsarvliste 14. juli 2005.