Myggsmettar

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
(Omdirigert frå Myggsmettfamilien)
Myggsmettar
Kaliforniamyggsmett Polioptila californica
Kaliforniamyggsmett Polioptila californica
Utbreiing
Utbreiinga av Myggsmettar
Utbreiinga av Myggsmettar
Systematikk
Underrekkje: Virveldyr Vertebrata
Klasse: Fuglar Aves
Overorden: Neoaves
Orden: Sporvefuglar Passeriformes
Underorden: Passeri
Parvorden: Passerida
Overfamilie: Certhioidea
Familie: Myggsmettar Polioptilidae
Baird, 1858

Myggsmettar (Polioptilidae) er ein familie med omkring 20 artar av små sporvefuglar som finst i store delar av Amerika med unntak av delane lengst sør i Sør-Amerika og dei høgste regionane i Andes. Dei fleste myggsmettane lever som standfuglar i tropiske og subtropiske område, men nordmyggsmetten, Polioptila caerulea, i USA og sørlege Canada migrerer sørover vinterstid. Myggsmettar er nære slektningar av gjerdesmettar.

Desse sarte fuglane er mellomledd mellom songarar og gjerdesmettar i oppbygging og levevis, slik dei flyttar seg kvilelaust gjennom lauvverk på søk etter insekt. Myggsmettar er mest mjukt blålege til gråe i farga, og har dei typiske lange spisse nebba til insektetarar. Mange artar, og spesielt hannane, har karakteristisk svart hette eller mønstre på hovudet, og lange, oftast oppståande hale i svart og kvitt. Dei tre artane av dei forsiktige knottsmettane er brunlege, fyldigare, har relativt kortare stjert og lengre nebb.

Knottsmettane førekjem tett, ofte fuktige, krattskog, medan myggsmettar, avhengig av arten, lever i alt frå tørre kratthabitat (for eksempel kaliforniamyggsmett) til skogtaket i fuktig regnskog i Amazonas (for eksempel amazonasmyggsmett). Dei nordamerikanske artane hekkar i buskar eller tre, men hekkevanane til fleire av dei neotropiske artane er i hovudsak ukjente.

Ein art ny for vitskapen, den kritisk truga varillalmyggsmett Polioptila clementsi, blei først skildra i 2005. Denne arten er medlem av amazonasmyggsmett- (Polioptila guianensis) samlinga, som det nyleg var gjort framlegg om inndeling i fire artar, men ikkje alle autoritetar i systematikk har akseptert dette, blant desse er American Ornithologists' Union, SACC.

Artslista[endre | endre wikiteksten]

Myggsmettar i rekkjefølgje etter EBird/Clements Checklist v2019[1] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler:[2]

Slekt Microbates
  • Belteknottsmett, Microbates collaris, Collared gnatwren, Pelzeln, 1868, (LC)
  • Rustknottsmett, Microbates cinereiventris, Tawny-faced gnatwren, Sclater, 1855, (LC)

Slekt Ramphocaenus

  • Spydknottsmett, Ramphocaenus melanurus, Long-billed gnatwren, Vieillot, 1819, (LC)
  • Lanseknottsmett, Ramphocaenus sticturus, Chattering gnatwren, Hellmayr, 1902

Slekt Polioptila

  • Nordmyggsmett, Polioptila caerulea, Blue-gray gnatcatcher, Linné, 1766, (LC)
  • Kubamyggsmett, Polioptila lembeyei, Cuban gnatcatcher, Gundlach, 1858, (LC)
  • Kaliforniamyggsmett, Polioptila californica, California gnatcatcher, Brewster, 1881, (LC)
  • Ørkenmyggsmett, Polioptila melanura, Black-tailed gnatcatcher, Lawrence, 1857, (LC)
  • Mexicomyggsmett, Polioptila nigriceps, Black-capped gnatcatcher, Baird, 1864, (LC)
  • Mayamyggsmett, Polioptila albiloris, White-lored gnatcatcher, Sclater & Salvin, 1860, (LC)
  • Yucatanmyggsmett, Polioptila albiventris, Yucatan gnatcatcher, Lawrence, 1885
  • Krattmyggsmett, Polioptila plumbea, Tropical gnatcatcher, Gmelin, 1788, (LC)
  • Kremmyggsmett, Polioptila lactea, Creamy-bellied gnatcatcher, Sharpe, 1885, (NT)
  • Amazonmyggsmett, Polioptila guianensis, Guianan gnatcatcher, Todd, 1920, (LC)
  • Skifermyggsmett, Polioptila schistaceigula, Slate-throated gnatcatcher, Hartert, 1898, (LC)
  • Varillalmyggsmett, Polioptila clementsi, Iquitos gnatcatcher, Whitney & Álvarez Alonso, 2005
  • Gråmyggsmett, Polioptila attenboroughi, Inambari gnatcatcher, Whittaker et al.,, 2013
  • Rionegromyggsmett, Polioptila facilis, Rio Negro gnatcatcher, Zimmer, J.T., 1942
  • Parámyggsmett, Polioptila paraensis, Klage's gnatcatcher, Todd, 1937
  • Maskemyggsmett, Polioptila dumicola, Masked gnatcatcher, Vieillot, 1817, (LC)

Kjelder[endre | endre wikiteksten]

  • Atwood, J, og S. Lerman (2006). «Family Polioptilidae (Gnatcatchers)». I Del Hoyo J.; Elliot, A.; Christie D. Old World Flycatchers to Old World Warblers. Handbook of the Birds of the World. Band 11. Barcelona: Lynx edicions. s. 350–377. ISBN 849655306X. 
  • Whitney, B., A. Alonso (2005). A new species of gnatcatcher from the white-sand forests in northern Amazonian Peru with revision of the Polioptila guianensis complex. Wilson Bull. 117(2): 113-210.

Referansar[endre | endre wikiteksten]

  1. Schulenberg T.S.; M. J. Iliff; S. M. Billerman; B. L. Sullivan; C. L. Wood; T. A. Fredericks. (august 2019), eBird/Clements Checklist v2019 (CSV), Cornell Lab of Ornithology, henta 14. september 2020 
  2. Syvertsen, P. O., Bergan, M., Hansen, O. B., Kvam, H., Ree, V. & Syvertsen, Ø. 2020. Norske navn på verdens fugler. Norsk Ornitologisk Forening https://www.birdlife.no/fuglekunnskap/navn/

Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]