Noregs Ungdomslag
Noregs Ungdomslag (NU) vart skipa i 1896 og er ein kulturorganisasjon med om lag 14 000 medlemmer i nær 400 lokallag i heile Noreg. Laget har vore ei viktig del av ungdomsrørsla, målrørsla og norskdomsrørsla gjennom historia.
Føremål
[endre | endre wikiteksten]Noregs Ungdomslag skal gjennom folkelege kulturaktivitetar skape engasjement og levande lokalmiljø.
Prinsipprogram
[endre | endre wikiteksten]Prinsipprogrammet til Noregs Ungdomslag er bygd kring fire kjerneverdiar, som ligg til grunn for politikken til organisasjonen:
Frilyndt
Noregs Ungdomslag er tufta på eit frilyndt grunnsyn. Å vere frilyndt er å vere tolerant, og å sjå mennesket for kva det er og kva det kan vekse seg til å bli.
Samfunnsengasjement
I ungdomslaga arbeider vi for gode og livskraftige lokalsamfunn i heile landet. Medlemmane får mot til å engasjere seg og arbeide for det dei trur på. Gjennom deltaking i laga sine aktivitetar og demokratiske prosessar utviklar medlemmane seg som sjølvstendige og fellesskapsorienterte menneske.
Folkeleg kultur
I Noregs Ungdomslag brukar, formidlar og vidareutviklar vi kulturarv og folkelege kulturutrykk. Med humor, kreativitet, galskap og fantasi skaper vi samtidig rom for nye tankar og aktivitet.
Samværskultur
I Noregs Ungdomslag har vi ein inkluderande samværskultur med trygge og rusfrie møteplassar, der alle blir møtt med respekt uansett alder, bakgrunn, politisk ståstad og livspraktisering.
Sist endra på landsmøtet i 2017.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Noregs Ungdomslag vart skipa på eit møte i Turnhallen i Trondheim 11.-12. juli 1896. Det møtte 18 representantar frå sju fylkeslag (den gong «fælleslag»): Eidsiva (Austfold og Akershus), Romsdal, Inntrøndelag, Telefylket, Aust-Agder, Sunnmøre og Breidablikk (N. Østerdalen, Røros og Ø. Gauldalen). Peter Slotsvik vart vald til den første leiaren.
Namnet kom den første tida til å veksle mellom Det norske ungdomslaget og Norges Ungdomslag før det i 1897 blei fastsett til Norigs Ungdomslag. I 1922 blei namnet endra til Noregs Ungdomslag.
Organisasjon
[endre | endre wikiteksten]Organisasjonen har om lag 14 000 medlemer i 21 fylkeslag og nær 400 lokallag. Mange av bylaga heiter bondeungdomslag, men størstedelen av laga heiter ungdomslag. Andre vanlege lagsnamn er leikarring, teaterlag eller folkedanslag. I Oslo er det ein del bygdelag som er med i organisasjonen og har namn etter ulike regionar, som t.d. Numedalslaget, Håløyglaget, Hallinglaget m.fl. Fylkeslaga går under namn som ungdomslag, ungdomsfylking, ungdomssamlag, samskipnad eller berre fylkeslag.
I organisasjonen finst det om lag 300 ungdomshus, og nokre lag driv lagsbruk med m.a. hotell (ofte under namnet Bondeheimen) og kaffistover.
Laget er styrt av eit styre med ein leiar, to nestleiarar (politisk og organisatorisk), fire styremedlemmar.
Torbjørn Bergwitz Lauen er leiar,[1] og Magni Hjertenes Flyum er generalsekretær.[2]
Aktivitetar
[endre | endre wikiteksten]Aktiviteten i lokallaga er særs variert, men folkedans og amatørteater er sentrale aktivitetar. Døme på andre aktivitetar er kor, idrett, ungdomsklubb, målsak, kinodrift og mykje meir.
Tilskipingar
[endre | endre wikiteksten]Kvar sommar skipar Noregs Ungdomslag til ein sommarleir for ungdom. På sommarleiren er det ulike kurs i m.a. teater, dans og musikk.
Leiarar
[endre | endre wikiteksten]1896-99 Peter Slotsvik
1899-01 Sven Moren
1901-02 Haakon Åsvejen (Klaus Sletten fungerte)
1902-06 Klaus Sletten
1906-15 Nikolaus Gjelsvik
1915-19 Sven Moren
1919-26 Olav Midttun
1926-36 Halvdan Wexelsen Freihow
1936-47 Knut Eik-Nes
1947-55 Vegard Sletten
1955-59 Knut Hauge
1959-61 Gunnar Jakobsen
1961-64 Tor Halle
1964-68 Bøye Skeie
1968-72 Arne Kløvjan
1972-74 Egil Ytrearne
1974-76 Ottar Vandvik
1976-78 Knut Jacobsen
1978-81 Nils Seland
1981-83 Jakob Bjerkem
1983-86 Unni Fortun
1986-89 Kjærsti Evjen
1989-91 Leif Inge Underdal
1991-94 Berit Nergård Nyre (Troms Ungdomsfylking)
1994-96 Bjørnar Borvik (Romsdal Ungdomssamlag)
1996-98 Anders Gjerland (Sogn og Fjordane Ungdomslag)
1998-00 Sven Ivar Skodjevåg (Sunnmøre frilynde Ungdomssamlag)
2000-04 Johan Einar Bjerkem (Bygdelagssamskipnaden)
2004-05 Åge Avedal (Sogn og Fjordane Ungdomslag)
2005-09 Gunhild Berge Stang (Sogn og Fjordane Ungdomslag)
2009-12 Kristian Fjellanger (Oppland Ungdomslag)
2012-16 Endre Kleiveland (Hordaland Ungdomslag)
2016- 19 Mette Vårdal (Oppland Ungdomslag)
2019 - d.d. Torbjørn Bergwitz Lauen (Bygdelagssamskipnaden)
Tradisjonelt hadde leiaren tittelen «formann».
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Fotnotar
- ↑ «Den nye leiaren i Noregs Ungdomslag vil gje ungom ein stad å vere seg sjølv». framtida.no. 30. april 2019.
- ↑ «Styret og tilsette», www.ungdomslag.no (på norsk), henta 24. oktober 2023
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Nettstadar
- Litteratur
- Kløvstad, Jan (m.fl.): Ungdomslaget. Noregs Ungdomslag 1896-1996, Oslo : Samlaget, 1995.
- Moren, Sven og Edvard Os: Den Frilynde Ungdomsrørsla - Norigs Undomslag i 25 år, Oslo : Norigs Ungdomslag, 1921.
- Moren, Sven: I Vårvinna - 30 år i ungdomslaget, Oslo : H. Aschehoug & co, 1930.
- NU i Allkunne.no