Ordspel
Ordspel er eit språkleg humoristisk eller retorisk verkemiddel som gjev bruk av ord med lik eller liknande utforming og ulike tydingar.[1][2] Innan retorikk har ordspel nemninga paronomasia.[3][4] Ordspel kan byggja på homofonar, homografar, metonym eller biletleg språk.
Ordspel går langt tilbake i tid. Den romerske dramatikaren Plautus var kjend for sine mange ordspel.[5][6] William Shakespeare nytta flittig ordspel, med rundt 3000 av dei i verka sine.[7] Dei blir også mykje nytta i slang.[8]
Nokre kjende ordspel er frå pave Gregor I, som på 500-talet skal ha sagt Non Angli, sed angeli (‘ikkje anglarar, men englar’), eller meldinga sir Charles Napier skal ha sendt etter at han erobra Sind: Peccavi, latin for 'eg har synda' eller på engelsk I have sinned.[7]
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ «ordspill». Store norske leksikon (på norsk bokmål). 28. juni 2020.
- ↑ Kazhdan, Alexander (2005). «Pun». The Oxford Dictionary of Byzantium (på engelsk) (Oxford University Press). ISBN 978-0-19-504652-6. doi:10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-4583.
- ↑ Baldick, Chris (23. juli 2015). «pun» (på engelsk). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-871544-3. doi:10.1093/acref/9780198715443.001.0001/acref-9780198715443-e-942.
- ↑ «paronomasia», rhetoric.byu.edu, henta 7. oktober 2021
- ↑ John Pollack (14. april 2011). The Pun Also Rises. Penguin Publishing Group. ISBN 978-1-101-51386-6.
- ↑ Fontaine, Michael (2010). Funny Words in Plautine Comedy. Oxford University Press.
- ↑ 7,0 7,1 Butterfield, Jeremy, red. (17. september 2015). «pun». Fowler’s Concise Dictionary of Modern English Usage (på engelsk) (Oxford University Press). ISBN 978-0-19-966631-7.
- ↑ «Pennal, tredress eller trefrakk?», Språkrådet (på norsk bokmål), henta 7. oktober 2021
- Delar av denne artikkelen bygger på «Pun» frå Wikipedia på engelsk, den 7. oktober 2021.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- Vil du vite hvordan hjernen forstår et ordspill? Ja, gjerne. Ved forskning.no