Sibirnattfiol
| Sibirnattfiol | |||
| Systematikk | |||
| Rike: | Planteriket | ||
| Klasse: | Einfrøblada | ||
| Orden: | Aspargesordenen | ||
| Familie: | Orkidéfamilien | ||
| Slekt: | Lysiella | ||
| Art: | L. oligantha | ||
| Vitskapleg namn | |||
| Lysiella oligantha
(Turcz.) Nevski
| |||
| Økologi | |||
| Habitat: | kalkrikt fjellterreng | ||
| Utbreiing: | nordlege Fennoskandia, austlege Sibir | ||
.jpg)
Sibirnattfiol (Lysiella oligantha) er ei plante i sibirnattfiolslekta Lysiella i orkidéfamilien (marihandfamilien) Orchidaceae.[1]
Utsjånad
[endre | endre wikiteksten]Sibirnattfiol er ein av våre minste orkidear, som berre blir om lag 10 centimeter høg. Blomane er grønkvite i eit kort, ope aks. Ved bakken veks det eit par grønkvite blad.
Systematikk
[endre | endre wikiteksten]I Noreg blir sibirnattfiol rekna til slekta Lysiella, som har tre artar på verdsbasis.[2] I nabolanda og i mange andre klassifiseringar blir arten rekna å høyre til nattfiolslekta Platanthera, slik ein tidlegare gjorde i Noreg. Her heitte han P. parvula,[3] og skifta så fleire gonger mellom P. oligantha[4] og P. obtusata ssp. oligantha[5] før han fekk det noverande namnet.[6] Desse to siste namna er i dag i bruk høvesvis i Finland og i Sverige.[7][8]
I Field Guide to the Orchids of Europe and the Mediterranean (2019), Plants of the World Online og WFO – The World Flora Online bruker ein namnet P. oligantha, medan P. obtusata blir rekna som ein reint nordamerikansk art.[9][10][11]
Utbreiing
[endre | endre wikiteksten]Sibirnattfiol er sjeldan, og veks på kalkrik grunn på nokre få funnstader frå Nord-Troms til Porsanger.[12] Sibirnattfiol er freda,[13] og står på Norsk raudliste for artar som sterkt truga (EN).[14]
Arten finst òg i Sverige (status EN, svensk namn lappfela)[8] og i Finland (CR, finsk namn pikkulehdokki).[7]
Referansar
[endre | endre wikiteksten]- ↑ «Artsdatabanken: Artsopplysningar sibirnattfiol». Artsdatabanken. Henta 1. mars 2022.
- ↑ «Artsdatabanken: Namnetre sibirnattfiol». Artsdatabanken. Henta 1. mars 2022.
- ↑ Johannes Lid (1944). Norsk flora. Oslo: Det Norske Samlaget. s. 66.
- ↑ Johannes Lid (1952). Norsk flora (2. utg.). Oslo: Det Norske Samlaget. s. 213.
- ↑ Johannes Lid (1985). Norsk, svensk, finsk flora (5. utg.). Oslo: Det Norske Samlaget. s. 717. ISBN 82-521-2207-8.
- ↑ Johannes Lid og Dagny Tande Lid (2005). Norsk flora (7. utg.). Oslo: Det Norske Samlaget. s. 915. ISBN 978-82-521-6029-1.
- ↑ 7,0 7,1 «LAJI: Platanthera oligantha». LAJI.FI. Henta 6. mars 2022.
- ↑ 8,0 8,1 «Artfakta naturvård: Lappfela Platanthera obtusata subsp. oligantha». Artdatabanken. Henta 6. mars 2022.
- ↑ Rolf Kühn, Henrik Æ. Pedersen, Philip Cribb (2019). Field Guide to the Orchids of Europe and the Mediterranean. London: Kew Publishing. ISBN 978-1-84246-669-8.
- ↑ «Platanthera oligantha». Plants of the World Online. Henta 5. mars 2024.
- ↑ «Platanthera oligantha», World Flora Online, henta 5. mars 2024
- ↑ «Artskart: Sibirnattfiol, registrerte funn etter 2010». Artsdatabanken. Henta 1. mars 2022.
- ↑ «Forskrift om fredning av truede arter». Lovdata. 21. desember 2001. Henta 27. februar 2022.
- ↑ «Raudlista: Sibirnattfiol». Artsdatabanken. 24. november 2021. Henta 1. mars 2022.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- (en) sibirnattfiol i Global Biodiversity Information Facility
- (en) sibirnattfiol hos ITIS
- (en) sibirnattfiol hos NCBI
- (en) sibirnattfiol hos Panarctic Flora
- (en) sibirnattfiol hos The International Plant Names Index
- (en) sibirnattfiol hos Tropicos
- Platanthera oligantha – detaljert informasjon på Wikispecies
