Thaumasitt

Thaumasitt
Thaumasitt (kvit) med prehnitt (grøn) frå Fairfax Quarry i Virginia
Generelt
Kategori	Sulfatmineral
Kjemisk formel	Ca3Si(OH)6(CO3)(SO4)·12H2O CaSi(OH)6·CaCO3·CaSO4·12H2O CaSiO3·CaCO3·CaSO4·15H2O
Strunz-klassifisering	07.DG.15
Krystallsymmetri	Heksagonal 6
Einingscelle	a = 11.030(7) Å, c = 10.396(6) Å; Z = 2
Identifikasjon
Molekylvekt	622.62 g/mol
Farge	fargelaus, kvit, bleik gul
Krystallform	prismatisk, trådaktig, massiv, radial
Krystallsystem	Heksagonal dipyramidal
Kløyv	Utydeleg
Brot	Undermuslig
Fastleik	Sprø
Mohs hardleiksskala	3.5
Glans	Glasaktig til silkeaktig
Strekfarge	Kvit
Transparens	Gjennomsiktig til gjennomskineleg
Spesifikk vekt	1.877
Optiske eigenskapar
Optiske eigenskapar	Einaksa (-)
Brytingsindeks	nω = 1.498–1.507 nε = 1.458–1.470
Dobbeltbryting	δ = 0.039
Kjelder

Thaumasitt er eit kvitt mineral, som opptrer i massiv til fibrig form. Det er eit vasshaldig kalsiumsilikat med karbonat- og sulfatgrupper, og er interessant fordi det inneheld silisium i den uvanlege seks-koordinasjonen, dvs silisium er omgjeve av seks oksygenatom (eller hydroksyl). Den kjemiske formelen er Ca₃Si(OH)₆(CO₃)(SO₄)·12H₂O. Mineralet krystalliserer heksagonalt.

Det vart først skildra i 1878 i Sverige. Det har fått namn frå det greske ordet for «overrasking» og -itt, og syner til den uvanlege kjemiske samansetjinga.

I Noreg er det kjent frå Lierskogen, Nordfjordeid, Geiranger, Stryn, Mofjellet og Sulitjelma.

Kjelder

• Thaumasitt. (15. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/thaumasitt.