Troms fylke

	Troms fylke
	Romssa fylka
	fylke
	Fylkesvåpen
	Fylkesvåpen
Land	Noreg
Adm.senter	Tromsø
Areal	25 870 km²
- land	24 950 km²
- vatn	920 km²
Målform	nøytral
Statsforvaltar	Bård M. Pedersen
Fylkesordførar	Knut W. Hansen (Ap)
- Fylkesrådsleiar	Cecilie Myrseth (Ap)
Fylkesnummer	19
	; Troms fylke; 69°9′23″ N 19°24′7″ E
	Wikimedia Commons: Troms
	Nettstad: www.tromsfylke.no

Troms (nordsamisk Romsa^[1], kvensk Tromssa^[2]) er eit tidlegare fylke i Noreg. Det grensa til Finnmark fylke i nord, til Nordland fylke i sør og til Lapplands län i Finland og Norrbottens län i Sverige i aust. 1. januar 2020 blei det del av nye Troms og Finnmark fylke.

Fylket hadde kystline mot Norskehavet, og landskapet er prega av både hav og fjell. Det omfatta talrike øyar, som Senja, Kvaløya og Ringvassøy, og fjordar, med Lyngenfjorden som den lengst. I kystområdet har fiske alltid vore den viktigaste næringsvegen. I det fjellrike innlandet, derimot, har ein hovudsakleg livberga seg gjennom dyrehald.

Det norske forsvaret var ein viktig arbeidsgjevar i Troms. Den sjette divisjonen, fleire fly- og helikopterbasar og radarstasjonar ligg her.

Politisk styring[endre | endre wikiteksten]

Troms fylkeskommune hadde eit parlamentarisk styresett i motsetnad til formannskapsmodellen som er det vanlege i kommunar og fylkeskommunar. I denne modellen vel fylkestinget eit fylkesråd som er det utøvande organet. Tilhøvet mellom fylkesrådet og fylkestinget er då prinsipielt det same som mellom regjeringa og Stortinget. Fylkesrådet er avhengig av å ha tillit i fylkestinget for å kunne styre. Fylkesrådet i Troms var etter valet i 2015 sett saman av fem personar utgått frå Arbeidarpartiet (Ap), Senterpartiet (Sp), Venstre (V) og Kristeleg folkeparti (Krf).

Partifordeling ved val:

Parti:	Representantar 2011:	Representantar 2015:
Arbeidarpartiet	12	12
Høgre	9	6
Framstegspartiet	6	5
Sosialistisk Venstreparti	2	2
Senterpartiet	3	4
Kristeleg Folkeparti	1	2
Venstre	2	2
Miljøpartiet Dei Grøne	-	2
Kystpartiet	1	-
Raudt	1	2

Fylkesvåpen[endre | endre wikiteksten]

Fylkesvåpenet viser ein griff. Dette er eit fabeldyr som er halvt løve og halvt ørn. Som våpen symboliserer griffen motet til ørna og styrken til løva. Griffen var merket til Bjarkøyætta. Denne slekta var i seinmellomalderen ei av dei rikaste og mektigaste i Noreg. Baron Bjarne Erlingssøn som døydde i 1313 førte griffen som våpen. Godset hans omfatta sannsynlegvis store delar av det som i dag er Troms fylke.

Kommunar[endre | endre wikiteksten]

Nr.	Namn	Adm.senter	Folkemengd	Flatevidd km²	Målform	Distrikt
1902	Tromsø	Tromsø		000000000002524.00000000002 524	nøytral	Nord-Troms
1903	Harstad	Harstad		000000000000446.0000000000446	nøytral	Sør-Troms
1911	Kvæfjord	Borkenes		000000000000513.0000000000513	nøytral	Sør-Troms
1913	Skånland	Evenskjer		000000000000495.0000000000495	bokmål	Sør-Troms
1917	Ibestad	Hamnvik		000000000000241.0000000000241	bokmål	Sør-Troms
1919	Gratangen	Årstein		000000000000313.0000000000313	nøytral	Sør-Troms
1920	Lavangen	Tennevoll		000000000000302.0000000000302	nøytral	Sør-Troms
1922	Bardu	Setermoen		000000000002704.00000000002 704	nøytral	Midt-Troms
1923	Salangen	Sjøvegan		000000000000458.0000000000458	nøytral	Sør-Troms
1924	Målselv	Moen		000000000003322.00000000003 322	nøytral	Midt-Troms
1925	Sørreisa	Sørreisa		000000000000363.0000000000363	nøytral	Midt-Troms
1926	Dyrøy	Brøstadbotn		000000000000289.0000000000289	bokmål	Midt-Troms
1927	Tranøy	Vangsvik		000000000000524.0000000000524	nøytral	Midt-Troms
1928	Torsken	Gryllefjord		000000000000243.0000000000243	bokmål	Midt-Troms
1929	Berg	Skaland		000000000000294.0000000000294	bokmål	Midt-Troms
1931	Lenvik	Finnsnes		000000000000893.0000000000893	nøytral	Midt-Troms
1933	Balsfjord	Storsteinnes		000000000001496.00000000001 496	bokmål	Nord-Troms
1936	Karlsøy	Hansnes		000000000001086.00000000001 086	nøytral	Nord-Troms
1938	Lyngen	Lyngseidet		000000000000813.0000000000813	nøytral	Nord-Troms
1939	Storfjord	Hatteng		000000000001543.00000000001 543	nøytral	Nord-Troms
1940	Kåfjord	Olderdalen		000000000000991.0000000000991	bokmål	Nord-Troms
1941	Skjervøy	Skjervøy		000000000000473.0000000000473	bokmål	Nord-Troms
1942	Nordreisa	Storslett		000000000003437.00000000003 437	bokmål	Nord-Troms
1943	Kvænangen	Burfjord		000000000002108.00000000002 108	nøytral	Nord-Troms
Totalt	Troms	Tromsø	'	000000000025870.000000000025 870	nøytral	Troms

Politikk[endre | endre wikiteksten]

Det er 37 representantar i fylkestinget.

Partifordeling etter valet i 2015:

Parti:	Representantar:
Arbeidarpartiet	12
Høgre	6
Framstegspartiet	5
Senterpartiet	4
Sosialistisk Venstreparti	2
Raudt	2
Venstre	2
Miljøpartiet dei grøne	2
Kristeleg Folkeparti	2
Kystpartiet	0

Klima[endre | endre wikiteksten]

Klimaet i Troms er prega av den kompliserte topografien, som gjev stor skilnad mellom kyststrøk og indre strøk.

Om sommaren bles bakkevinden som regel frå nord-nordaust ved kysten, medan det i fjordar og dalføre bles inn mot dei varmare indre strøka. Om vinteren bles det ofte kald utfallsvind og ved kysten er retninga som regel frå søraust til sørvest. Kuling og storm er ikkje så hyppig som på utsette kyststrekningar i Nordland og Finnmark.

Februar er den kaldaste månaden av året med ein middeltemperatur på kring –2 °C, medan middeltemperaturen i indre dalstrøk varierer frå –6 til –9 °C. Dei lågaste minimumstemperaturane som er målt er frå -10 til –15 °C ved kysten og frå –30 til –40 °C i dalstrøka. Middeltemperaturen for juli er 11–12 °C ved kysten og kring 14 °C i indre dalstrøk. Når det i midnattssoltida strøymer varm luft frå søraust, kan det bli opp mot 30 grader ved kysten og over dette i indre strøk.

På grunn av topografien varierer nedbøren sterkt i fylket. Årsnedbøren er omkring 750 mm i ytre kyststrøk og 1000-1500 mm i ein maksimalsone langs kystfjella. Over dei skjerma dalstrøka fell det berre 300-600 mm. Nær kysten kan det somme år komme særs mykje snø i samband med ustabil havluft frå nordvest. Ytre strøk har ein del tåke på sommaren, men det er elles sjeldan tåke i lågareliggande strøk.