Ulster-segnkrinsen
Ulster-segnkrinsen (på engelsk The Ulster Cycle), er ein av fire hovudsegnkrinsar som fortel om irske segner og irsk mytologi. Dei tre andre er Milesar-segnene, Konge-segnene og Feniar-segnkrinsen.
Segnkrinsen er som namnet seier knytt til den irske provinsen Ulster, og fortel om Ulaid, folket i Ulster på den tida landet var eit sjølvstendig rike i jernalderen. Segnene er samanfletta og krinsar om kongen Conchobar mac Nessa og ætta hans, og bustaden hans på Emain Macha. Den mest kjente segna i krinsen er Táin bó Cuailgne, eller Kvegrovet i Cooley. Mange av segnene krinsar om tretta mellom dronninga i Connacht, Medb, og kong Conchobar i Ulster. Sentrale irske gudar, som Lug og Morrigan er òg med i sogene.
Overlevering
[endre | endre wikiteksten]Dei fire segnkrinsane vart skrivne ned av irske munkar på 600-talet, etter ei lang tid med munnleg overlevering[treng kjelde]. Her er mytologisk stoff og folkeminnestoff blanda saman med historiske hendingar. Ulster-segnkrinsen er nedskriven i fleire handskrift:
- Lebor na hUidre, for det meste skriven på 1100-talet.
- Lebor Laignech, ofte kalla The book of Leinster etter staden ho vart teken vare på. Her finst den mest fullstendige versjonen av Táin. Denne boka har òg vore nytta som kjelde for omsetjingar og seinare arbeid. Thomas Kinsella gjorde eit godt arbeid med omsetjing frå denne grunnteksta i 1969.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Jan Erik Rekdal: det irske epos Táin bó Cuailgne, foredrag 1985.