Wikipedia:Utvald artikkel

Snarvegar: WP:VA WP:UA

Utvald artikkel: det beste frå vår eigen wiki
- og eit skandinavisk samarbeid

Utvald artikkel er ein bolk på hovudsida som vert oppdatert ein gong i veka med dei første avsnitta frå ein utvald artikkel i lag med eit bilete. Alle artiklar som har ei viss lengd og ein illustrasjon kan bli utvald artikkel i ei veke. Nominering av nye kandidatar og diskusjon kan leggjast til på Wikipedia:Utvald artikkel/Kandidatar.

Dersom du ønskjer å føreslå ein særskild artikkel for ei særskild veke, kan legge inn eit forslag i kandidatkalenderen. Sjå årsarkivet for artiklar og diskusjonar, der du óg finn peikarar du kan legga inn forslag eller artikkelsnuttar på.

Nynorsk Wikipedia har óg artiklar frå dei andre skandinaviske wikipediaene på framsida. Desse artikla vert kopierte over frå våre nabospråk, på grunnlag av kva artikkel som er valt ut der.

Utvald artikkel

Utvald artikkel Kandidatar Kalender

---

Arkiv: 2004 – 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018

---

I dag er det laurdag, 23. juni 2018 – Oppdater sida

til da | til nb | til sv

Den noverande versjonen av denne bolken på hovudsida er om Valldal : Valldal er eit dalføre som går dei om lag 30 kilometrane frå Storfjorden på Sunnmøre og til toppen av Trollstigen. Elva Valldøla renn gjennom dalen. Store delar av dalføret har ein flat og lågtliggande dalbotn med gode tilhøve for jordbruk, og eit varmt og godt klima har ført til at Valldalen har god produksjon av varmekjære vekstar. Det skarpt avgrensa dalføret og dei bratte fjellsidene langs Storfjorden har gjort Valldalen til eit bygdelag med klar identitet. Valldal har om lag 1000 innbyggjarar. Det er gode tilhøve for friluftsliv i naturen. Valldal (eller Valdal) er også namnet på ei av dei største grendene midt i dalen. Strandstaden Sylte ligg nedst i Valldalen, ved Norddalsfjorden i Storfjorden, midtvegs mellom dei kjende reisemåla Geirangerfjorden og Trollstigen. Sylte er sentrum i Valldal, med ei av to kyrkjer i kommunen, Sylte kyrkje, og kommunesenter for Norddal kommune, som Valldal høyrer til. På Sylte er det også daglegvarebutikkar og andre sentrumsfunksjonar. Les meir … vis åleine — diskusjon — endre — dawiki — nowiki — svwiki

Bolken neste veke er om Alfred Russel Wallace: Alfred Russel Wallace (1823–1913) var ein britisk naturforskar, oppdagingsreisande, geograf, antropolog og biolog. Han er best kjent for uavhengig å ha utvikla teorien om evolusjon gjennom naturleg utval, som han publiserte saman med Charles Darwin i 1858. Dette skynda på Darwin til å publisere sine eigne idéar i On the Origin of Species. Wallace gjorde omfattande feltarbeid, først i Amazonasbassenget, og deretter i Malayarkipelet, der han identifiserte Wallace-linja som deler den indonesiske øygruppa i to åtskilte delar: ein vestleg del, der dyra i stor grad har asiatisk opphav, og ein austleg del der faunaen reflekterer Australasia. På 1800-talet vart han sett på som den leiande eksperten på den geografiske fordelinga av dyreartar, og blir nokre gonger kalla faren til biogeografien. Wallace var ein av dei leiande evolusjonistiske tenkjarar på 1800-talet og gjorde mange andre bidrag til utviklinga av evolusjonsteorien utanom å vere oppdagaren av naturleg utval saman med Darwin. Desse inkluderte omgrepet varselfarger hos dyr, og Wallace-effekten, ein hypotese om korleis naturleg utval kan bidra til artsdanning ved å oppmuntre til utvikling av barrierar mot hybridisering. I motsetnad til nokre av sine samtidige i det britiske vitskaplege samfunnet, slik som Darwin og Charles Lyell, hadde han ingen familierikdom til å falle tilbake på, og han ikkje klarte å finne ein langsiktig lønt stilling, mottok inga fast inntekt før han vart tildelt ein liten statleg pensjon i 1881, etter innsats frå Darwin. Les meir … vis åleine — diskusjon — endre — dawiki — nowiki — svwiki

Utvald bokmålsartikkel

Utvald bokmålsartikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 hent frå nb

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Liste over filmpriser og prisnominasjoner tildelt Titanic omfatter tildelinger av og nominasjoner til 12 amerikanske og én britisk filmpris. Titanic er en amerikansk katastrofefilm fra 1997, regissert, skrevet og produsert av James Cameron. Kate Winslet og Leonardo DiCaprio spilte hovedrollene. Filmen hadde verdenspremiere 1. november 1997 og kinopremiere i Norge 13. februar 1998. Titanic ble nominert til 14 Oscar-priser i 1998 og tangerte dermed nominasjonsrekorden fra 1950. Den vant elleve av prisene under den 70. Oscar-utdelingen og tangerte prisrekorden til Ben-Hur (1959). Filmen vant fire Golden Globe Awards for beste dramafilm, beste regi, beste sang og beste originalmusikk. Les mer … vis — nowiki — dawiki — svwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Berlevåg lufthavn eies og drives av Avinor. Flyplassen ligger et par kilometer nordvest for Berlevåg i Berlevåg kommune i Øst-Finnmark. Den trafikkeres av Widerøe med Dash 8-100 og Q200-fly tre ganger om dagen. I 2016 hadde lufthavnen 5 921 passasjerer. Flyplassen har én asfaltert rullebane. Flyplassen ble etablert av Wehrmacht høsten 1943 for å beskytte tyskkontrollerte skip som passerte utenfor Varangerhalvøya. Det ble startet taxi- og ambulanseflyvninger i 1970, som ble utført av Varangfly. Planlegging av en lufthavn startet i midten av 1960-årene, og den sto ferdig i 1974. Den ble fra starten trafikkert av Widerøe med Twin Otter. Passasjerterminalen ble sist utvidet i 1988. Rutene til og fra Berlevåg har siden 1997 vært konsesjonsruter med støtte fra Samferdselsdepartementet. Det har vært lokale forslag om å utvide flyplassen, men Avinor har ikke ønsket å gå videre med disse. Les mer … vis — nowiki — dawiki — svwiki

Utvald dansk artikkel

Utvald dansk artikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012

hent frå da

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Haiti er et land i det Caribiske Hav. Det grænser op til Den Dominikanske Republik og ligger på den vestlige tredjedel af øen Hispaniola, øst for Cuba. Landet er en tidligere fransk koloni og var et af de første amerikanske lande som erklærede sin uafhængighed (1804). Hovedstaden er Port-au-Prince. Indbyggertallet er over 11 millioner (2018). Befolkningen er hovedsagelig af afrikansk oprindelse. Haiti er en af de fattigste nationer på den nordlige halvkugle. Trods indsatser fra f.eks. FN er landet hæmmet af udbredt kriminalitet og politisk vold. Vigtige handelspartnere er USA, Canada og Japan. Vigtige importvarer er madvarer, levende dyr, råvarer og kemikalier. Vigtige eksportvarer er elektrisk udstyr, tekstiler og kaffe. Selv om Haiti har mange fælles kulturelle træk med sine latinamerikanske naboer, er landet alligevel den eneste overvejende fransktalende nation i Amerika, og det ene af to (sammen med Canada) med fransk som officielt sprog. Kreolsproget haitisk har ligeledes officiel status. Haiti er et kristent land med 80 % katolikker. Haitiansk voodoo dyrkes af en betydelig del af befolkningen. Læs mere vis — dawiki — nowiki — svwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Stor gedehams (Vespa crabro) er en art i familien gedehamse og tilhører en slægt med store hvepse. I Danmark er den ret almindelig og er blevet endnu almindeligere i de senere år. Den er ikke specielt aggressiv, men hvis den først stikker, er stikkene mere smertefulde end stik fra mindre hvepse. Den store gedehams er Europas største gedehams, men som andre gedehamse varierer størrelsen meget, og dronninger hos de mindre arter kan blive større end små arbejdere af stor gedehams. Dronningen er 25-35 mm lang. Arten har typiske advarselsfarver i gulorange til rødt, med sorte striber. Baghovedet, noget af brystet og første led på bagkroppen er rødlige. Hovedet er bredere end hos de andre danske gedehamse, øjnene store og kindbakkerne kraftige. Vingerne er brunrøde. Den store gedehams er udbredt i et bredt bælte gennem Europa og Asien til Østsibirien og Japan. Den er et rovdyr, der lever af mindre dyr som insektlarver. Læs mere vis — dawiki — nowiki — svwiki

Utvald svensk artikkel

Utvald svensk artikkel-arkiv: 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 Utvald svensk artikkel velges ut mellom dei artiklane som er utvalde på svensk wikipedia denne veka: her.

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er: Älvdalska, älvdalsmål, är en nordisk språklig varietet som talas av cirka 2000–2500 talare i Älvdalens socken i norra Dalarna i Sverige. Älvdalskan är nära besläktad med närliggande ovansiljanmål såsom orsamål och våmhusmål, som tillsammans förgrenade sig från fornnordiskan på 1300-talet. Älvdalskan utmärker sig genom en rad arkaismer och novationer. Bland annat har älvdalskan bevarat ett äldre kasussystem, fornnordiskans stavelsekvantitetssystem med korta, långa och överlånga stavelser. Den har också bevarat ljud som [w] och [ð] och har även som ensamt nordiskt språk bevarat fornnordiskans nasala vokaler. Älvdalskan har också genomgått stora ljudförändringar och förändringar i satsläran. Bland förändringarna har bland annat äldre långa vokaler diftongerats, och de primära nordiska diftongerna har monoftongerats eller utvecklats till andra diftonger. Älvdalska har ingen status som minoritetsspråk i Sverige enligt Språklagen. Hösten 2015 lämnade tio lingvister in en ansökan om att ge älvdalskan en ISO 639-3-kod på Ethnologue. En kritisk kommentar till denna ansökan lämnades in av Institutet för språk och folkminnen, den myndighet i Sverige som bland annat handhar frågor om dialekter, men 27 maj 2016 beviljades ansökan (efter överklagan). Läs mer … vis — svwiki — dawiki — nowiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er: Norrlands nation är den största studentnationen i Uppsala. Nationen riktade sig förr främst till studerande från Norrland vid Uppsala universitet och Sveriges lantbruksuniversitet, men numera kan alla studerande beviljas medlemskap. Nationen är religiöst och partipolitiskt obunden och ger sina medlemmar tillgång till bibliotek, studieplatser, bostäder, stipendier samt möjligheter att delta i många olika idrotts-, kultur- och nöjessaktiviteter. Trots namnet omfattar nationen historiskt sett inte studenter från hela Norrland, utan endast de landskap som tillhör Härnösands stift och det år 1904 bildade Luleå stift. Nationen bildades 1827 genom en sammanslagning av några mindre nationer med rötter tillbaka till 1600-talets mitt. Läs mer … vis — svwiki — dawiki — nowiki

Veke 27

Utvald nynorskartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald bokmålsartikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald dansk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki
Utvald svensk artikkel	nnwiki	nowiki	dawiki	svwiki