Xylitol
| Nemningar | |
|---|---|
| Formel | C5H12O5 |
| Kjemisk namn | D-xylitol |
| Andre namn | |
| Identitetsnummer | CAS: 87-99-0 |
| Eigenskapar | |
| Relativ molekylmasse | 152,15 u |
| Tettleik | g/cm3 |
| Smeltepunktsintervall | 92-96 °C |
| Når ikkje anna er oppgjeve gjeld tala for eit stoff ved standardtilstand (25 °C, 100 kPa) | |
| Struktur | |
| Stoffgruppe | Sukkeralkohol |
H
|
O
|
H-C-H
|
H-C-O-H
|
H-O-C-H
|
H-C-O-H
|
H-C-H
|
O
|
H
| |
Mikroskopbilde av xylitolkrystallar. | |
Xylitol er eit naturleg søtstoff, eit kvitt, nesten luktfritt sukkeralkohol som finst i krystallinsk pulverform.
Utvinning[endre | endre wikiteksten]
Xylitol kan utvinnast frå bjørk. Dette skjer ved at ein tek hemicellulosen, også kalla xylan, som har fått namnet sitt frå gresk xylon, tre. Av dette stoffet vinn ein ut sukkeret xylose, som under høgt trykk med hydrogen blir redusert til xylitol. Stoffet finst òg i bringebær og plommer.
Bruk[endre | endre wikiteksten]
Søtstoffet vert brukt i sukkerfrie søtsaker som tyggegummi. Det fører ikkje til tannråte på same måte som sukker, og undersøkingar har vist at det til og med kan verna tennene. Stoffet fører til auka spyttproduksjon som reinsar munnen. Det kan òg hjelpa til med å reparera små hol og redusera plakk ved å trekka til seg skadelege mikroorganismar i munnen som så svelt av mangel på vanleg.
Xylitol er òg eit søtstoff som kan brukast av diabetikarar ettersom det inneheld om lag 40 % færre kaloriar (2,4 per gram) og blir teke opp i blodet seinare enn vanleg sukker.
Det har òg vist seg at xylitoltyggi kan motverka øyreinfeksjonar. Tygging og svelging hjelper til med å reinska mellomøyret og å få vekk øyrevoks, medan xylitolen motverker bakterievekst i øyretrompeten mellom nasen og øyrene.
Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]
- doktoronline.no Arkivert 2002-06-13 ved Wayback Machine.: Xylitol og ørebetennelse
- Nasjonal forskingsinformasjon[daud lenkje]: Effektar av fluorid og xylitol på plakkbakteriers metabolisme, plakkdannelse og gingivittutvikling