Sjå kjelda til Spett

[[Fil:SPETT.JPG|mini|Tre ulike spett.]]
'''Spett''' - òg kalla jarnstaur -  er ei [[jarn]]stong som vert brukt som [[reiskap]] for å laga hòl i [[jord]] og [[grus]] eller som [[vektstong]] når ein skal lirka ut [[Bergart|stein]] som sit vanskeleg til. Stonga er rund eller åttekanta og tynnast i enden ein held i. Ho vert firkanta og tjukkare mot nedre enden som endar i ein flat spiss.

[[Dreiemoment]]a er like store, men motsett retta, på kvar side av spettet. Langs heile spettet er det bøyekrefter som vert svakare med avstanden frå vippepunktet. Derfor er tjukna størst i den nedre delen og kan minke mot handtaket.

[[Fil:Det rives i Vika.jpg|mini|venstre|Bruk av spett til riving i Vika i Oslo.]]

Spett finst i fleire storleikar. Vanlegast er eit lite, ein meter langt som er lett å få med seg også i ulendt terreng, og eit større og tyngre for tyngre løft.

Arbeidsmåten for å stikke hòl, til dømes til [[hesje]]staur, er å løfte spettet loddrett og kyle det ned i jorda så hardt ein orkar. Vert hòlet ikkje stort nok, rører ein spettet rundt, lyftar det opp og stikk ein gong eller fleire i same hòlet.

Som vektstong gjer spettet det mogleg å lirka og rikka på steinar som er fleire gonger tyngre enn ein kan lyfta.

== Sjå òg ==
*[[Handspik]]

== Kjelder ==
<div class="references-small">
*''Denne artikkelen byggjer på «[[:nb:Spett|Spett]]» frå {{Wikipedia-utgåve|nb}}, den 30. november 2010.''</div>

{{Jordbruksreiskapar}}
{{Skogsreiskapar}}
{{Anleggsreiskapar}}



[[Kategori:Verktøy]]