Hopp til innhald

Sluttspelstudie

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Richard Réti
Ostrauer Morgenzeitung 4. desember 1921
a8 b8 c8 d8 e8 f8 g8 h8
a7 b7 c7 d7 e7 f7 g7 h7
a6 b6 c6 d6 e6 f6 g6 h6
a5 b5 c5 d5 e5 f5 g5 h5
a4 b4 c4 d4 e4 f4 g4 h4
a3 b3 c3 d3 e3 f3 g3 h3
a2 b2 c2 d2 e2 f2 g2 h2
a1 b1 c1 d1 e1 f1 g1 h1
Kvit i trekket klarar remis

Ei av dei mest berømte sjakkstudiene. Det synest umogleg å nå igjen den svarte bonden, samtidig som det ser ut som svart lett kan stoppe den kvite bonden. Løysinga er å gå på diagonalen med kongen, noko som gjer at kongen nærmar seg begge bøndene samtidig: 1.Kg7! h4 2.Kf6! Kb6 (eller 2...h3 3.Ke7 og den kvite kongen kan hjelpe sin bonde inn til bondeforvandling) 3. Ke5!! (no kjem den kvite kongen akkurat i tide til å nå sin bonde, eller når den svarte bonden) 3...h3 4.Kd6 eller 3...Kxc6 4.Kf4

Studiar eller sluttspelstudiar er ein tradisjonell kategori sjakkproblem der løysaren får oppgjeve ei stilling på sjakkbrettet, der oppgåva går ut på eit av to alternativ: At kvit skal vinne eller halde remis. Nesten alle studiar er sluttspelstillingar.

Studiar er komponerte sjakkproblem, med krav til økonomi og eintydige løysingar. Men fordi det i oppgåva ikkje blir oppgjeve kor mange trekk kvit treng for å nå ein vinst, eventuelt ein remis, så er dei ganske ulike tradisjonelle sjakkproblem, der oppgåva gjerne går ut på at kvit skal sette matt i to trekk eller tre trekk. Både utgangsstillingane og løysingane i studiar er dermed oftast temmeleg ulike desse tradisjonelle to- og tretrekkarane.

Studiar har oftast stillingar som er meir like vanlege sjakkstillingar som oppstår i praktisk spel, og løysingane kan ofte ha praktisk verdi for turneringsspelarar. Studiar har ofte vore verdifulle bidrag til kunnskapen om korleis ein skal spele sluttspel.

I studiar, som i andre sjakkproblem, blir det lagt til grunn at rokade er lovleg, viss ein ikkje kan bevise ved retrograd analyse at dette ikkje er lovleg fordi kongen eller det aktuelle tårnet har blitt flytta frå den opphavlege ruta. En passant er derimot ikkje rekna med skal vere mogleg, utan at ein kan bevise at bonden som det er aktuelt å slå har flytta to ruter fram i førre trekket.