120-dagarsvinden
120-dagars vinden (farsi باد صد و بیست روزه) er ein kraftig sommarvind som bles frå seint i mai til seint i september aust og søraust på Det iranske platået.[1] Han vert kalla 120-dagarsvinden fordi han bles kontinuerleg i fire månadar.[2] Den vanlege vindstyrken er 8-11 m/s (frisk bris), men kan ein sjeldan gong nå 27-30 m/s (sterk storm).[1] Vindretninga er forholdsvis konstant.[3] 120-dagarsvinden er ein av to kjende vindsystem i Iran. Den andre er sjamal.[4]
Vinden spring ut frå dei sentrale ørkenane i Iran og bles mot Sistan og Balutsjistan. Han er varm og fører med seg slipande sand og partiklar.[5] Denne vinden i samband med høge temperaturar fører til intens fordamping av vatn i Sistan.[6]
Kjelder[endre | endre wikiteksten]
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Iranica 2015.
- ↑ Spilsbury 2011, s. 13.
- ↑ Fisher 1968, s. 220.
- ↑ Fisher 1968, s. 219.
- ↑ Kheirabadi 2009, s. 22.
- ↑ Mojtahed-Zadeh 2007, s. 246.
- Denne artikkelen bygger på «Wind of 120 days» frå Wikipedia på engelsk, den 6. mars 2021.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- «BĀD (1) – Encyclopaedia Iranica». Encyclopædia Iranica. 1988. Henta 6. mars 2021.
- Fisher, W.B. (1968). The Cambridge History of Iran. Cambridge histories online. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-06935-9. Henta 6. mars 2021.
- Spilsbury, L. (2011). Iran. Countries around the world. Pearson Education. ISBN 978-1-4062-3349-0. Henta 6. mars 2021.
- Kheirabadi, M. (2009). Iran. Modern World Nations Series. Facts On File, Incorporated. ISBN 978-1-4381-0512-3. Henta 6. mars 2021.
- Mojtahed-Zadeh, P. (2007). Boundary Politics and International Boundaries of Iran: A Study of the Origin, Evolution, and Implications of the Boundaries of Modern Iran with Its 1. Universal Publishers. ISBN 978-1-58112-933-5. Henta 6. mars 2021.