Gjertrudsmesse
Utsjånad
Gjertrudsmesse, gjertrudsdagen eller byrkjedøgra den 17. mars er ein merkedag som opphavleg vart feira til minne om heilage Gjertrud, som levde på 600-talet som dotter til kong Pipin den eldre og var abbedisse i Belgia.
Primstavmerket for dagen er ei pil, ein kross eller ei grein.
Etter norsk folketradisjon byrja bjørkesevja å stige denne dagen. Sju veker seinare ville bjørka ha lauv.
Ei anna overlevering fortel at det gjerne var storm og uvêr denne dagen. I Solør sa ein om Gudmunds-dagen 16. mars at om det snødde då skulle Gudmund «legge rågån på kornkarrene». Om det framleis snødde dagen etter skulle Gjertrud «sope rågån av kornkarrene».[1]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Dybdahl, Audun (30. mars 2020). «gjertrudsmesse». Store norske leksikon (på norsk bokmål).
- Randi Ekrem (1992): Primstaven : Tradisjonar og merkedagar ISBN 82-992691-0-5