Jarnbane frå Kapp til Kairo
Jarnbane frå Kapp til Kairo var eit ufullendt forsøk på å forbinda Afrika frå nord til sør med jernbane. Prosjektet blei lansert av Cecil Rhodes i kolonitida, på slutten av 1800-talet. Bana skulle forbinda dei britiske koloniane og nærast danna ein ubroten korridor gjennom Afrika frå Cape Town i Sør-Afrika til Kairo i Egypt. Medan mesteparten av strekninga til slutt blei bygd, manglar det ein vesentleg del mellom Sudan og Uganda.[1] I tillegg har mange av delane liten bruk grunna dårleg banetilhøve.
Bakgrunn for planen
[endre | endre wikiteksten]I det såkalla kappløpet om Afrika var den britiske koloniseringa av Afrika nært knytt opp til ein plan om ei samanhengande jarnbane frå Kappkolonien til Kairo.[2] Cecil Rhodes var ein av fleire imperiebyggjarar som sikra dei sørlege statane i kontinentet for den britiske krona. Han såg for seg ein «raud korridor» av britiske dominion frå nord til sør, og ei jarnbane ville vera det viktigaste elementet til å sameina dei britiske besittelsane, både politisk og militært.[3] Men bygginga av banen ville verta ei stor utfordring på grunn av dei topografiske og klimatiske tilhøve og – ikkje minst politisk, og tilhøvet til andre kolonimakter.
Til bygginga henta britane ei stor mengd arbeidarar, eller «kuliar», frå Britisk India. Desse danna grunnlaget for den indiske folkesetnaden i Afrika.[4]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Mallinson, Harriet (28. oktober 2016). «Chris Tarrant looks back at filming new Extreme Railway Journeys show». Mail Online. Henta 1. juni 2017.
- ↑ «Den europeiske dominansen tek form - NDLA», ndla.no, henta 30. mai 2019
- ↑ Uchenna, Ekwtosi; frilansjournalist, «Afrika-ekspressen. | Aftenposten Innsikt», www.aftenposteninnsikt.no, henta 30. mai 2019
- ↑ «Med tog i Afrika - Bane NOR», www.banenor.no, arkivert frå originalen 30. mai 2019, henta 30. mai 2019
- Denne artikkelen bygger på «Kapp til Kairo-jernbanen» frå Wikipedia på bokmål, den 78. november 2018.
- Denne artikkelen bygger på «Cape to Cairo Railway» frå Wikipedia på engelsk, den 30. mai 2019.