Johann Peter Salomon
Johann Peter Salomon | |||
| |||
Fødd | 20. februar 1745 | ||
---|---|---|---|
Fødestad | Bonn | ||
Død | 25. november 1815 (70 år) | ||
Dødsstad | London | ||
Opphav | Det tysk-romerske riket | ||
Sjanger | opera | ||
Instrument | fiolin | ||
Verka som | dirigent, komponist, konsertmester, fiolinist |
Johann Peter Salomon (døypt 20. februar 1745 i Bonn; 25. november 1815 i London) var ein tysk fiolinist, komponist og konsertorganisator.
Liv og virke
[endre | endre wikiteksten]Salomon spelte i ulike tyske hofforkester før han i 1781 flytta til London. Han spelte først i kvartettar, men bygde seg opp som impresario og fekk etterkvart stor tyding for musikklivet i byen.
I 1790 var Salomon i Wien der han gav Joseph Haydn eit lukrativt tilbod som innebar at Haydn oppførte dei nye symfoniane sine med stort orkester i London. Den 58 år gamle Haydn var på det tidspunktet pensjonert etter at Esterhazy sitt hofforkester var blitt nedlagt, så han slo til på tilbodet, noko som viste seg å bli ein stor økonomisk og kunstnarisk suksess for han. Under det fyrste London-opphaldet skreiv og uroppførte Haydn symfoniane nr. 93 til 98, under det andre symfoniane nr. 100 til 104 Alle ber derfor tilnamnet London-symfoniane, men dei siste blir i blant òg kalla Salomon-symfoniene. Nemninga stammar ikkje frå Haydn sjølv.
Salomon var fiolinsolist under uroppføringa av Haydn sin Sinfonia Concertante i B-dur for fiolin, cello, obo og fagott, opus 84, Hob. I:105 (1792), som Haydn skreiv og oppførte under det fyrste London-opphaldet.
Beethoven- og Salomon-familiene var naboar og venner i Bonn. Salomon flytta frå Bonn før Ludwig van Beethoven blei fødd, men dei blei kjende med kvarandre då Salomon vitja heimbyen. I eit brev frå 1815 forhøyrer Beethoven seg med Salomon om han kan formidla kontakt med ein London-forlegger.
Salomon døydde av skadar han fekk etter eit fall frå hest august 1815.[1] Han blei gravlagd i Westminster under stor publikumsdeltaking.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ «Johann Peter Salomon», Westminster Abbey (på engelsk), henta 26. mars 2022
- Denne artikkelen bygger på «Johann Peter Salomon» frå Wikipedia på bokmål, den 25. mars 2022.