Matthias Conrad Peterson
| Matthias Conrad Peterson | |
 | |
| Nasjonalitet | Dansk-norsk |
| Statsborgarskap | Noreg, Kongeriket Danmark |
| Fødd | 21. september 1761 Schleswig i tidlegare Sønderjylland, Danmark |
| Død |
14. februar 1833 (71 år) |
| Yrke | Kjøpmann og pressemann |
Matthias Conrad Peterson (fødd 21. september 1761 i Schleswig, død 14. februar 1833 i Trondheim)[1] var ein danskfødd kjøpmann og pressemann som virka i Trondheim. Han er kjent som den første som feira grunnlovsdagen 17. mai offentleg.[2][3]
Peterson var son av ein skomakar og vaks opp i enkle kår. I 1782 kom han med skip til Trondheim og her blei han resten av livet. I starten arbeidde han ved ymse handelsverksemder fram han i 1818 fekk eige handelsløyve. Peterson tok aktivt del i forretningslivet i Trondheim; han var initiativtakar til byens børsliv og fekk plats i direksjonen i Noregs Bank da den vart stifta i 1816. I tillegg leverte han stadig artiklar til Adresseavisen. Han blei tilsett som redaktør i avisa i 1795.[2]
17. mai-feiring
[endre | endre wikiteksten]I 1815 tok Peterson initiativ til feiring av 17. mai i Trondheim. Han ville gjere 17. mai til ein stor nasjonal festdag. I 1824 skreiv han i Adresseavisen:
- «Hvor viktig maa ikke Anledningen til saadan en aarlig Fest blive for den tilvoxende Ungdom!»
I 1826 gjekk tusenvis i tog frå Ilevollen i Trondheim, og toget vart òg eit høgdepunkt i feiringa i 1827.[3]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Matthias Conrad Peterson i Norsk biografisk leksikon
- ↑ 2,0 2,1 Matthias Conrad Peterson Arkivert 2014-05-12 ved Wayback Machine. frå Trondheim.no (Vitja 12. mai 2014)
- ↑ 3,0 3,1 Stein Erik Kirkebøen: «Kampen om toget» – Aftenposten 16.mai. 2008 (Vitja 12. mai 2014)