Pesk
Utsjånad
Pesk (nordsamisk beaska), mudd, mutt (nsam. muoddá, akk. og gen. muottá) eller finnmudd er ei samisk pelskufte hovudsakleg laga av reinsdyr, gjerne reinkalvskinn. Pesken har ikkje opning framme, som ei kåpe, men blir trekt over hovudet. Han blir stramma i livet med belte. Innanfor pesken kan ein ha dork, ein innerpels der håra er vend inn mot kroppen.
Langs kantar og saumar kan pesken ha påsydde detaljar av skinn eller tekstil, til dømes band, duskar og flettearbeid.
Både Roald Amundsen og Fridtjof Nansen nytta pesk under sine oppdagingsferder i polare strok.
-
Rasmus Josefsen Utsi frå Kautokeino med pesk. Fotografi av Prince Roland Bonaparte i 1884.
-
Sjøsame med pesk. Fotografi av Prince Roland Bonaparte i 1884.
-
Samisk mann i pesk og tysk soldat i 1943.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Ole Magnus Rapp, «Polarheltene. Fangstfolk hjalp dem til målet», Aftenposten.no, 04.02.11.
- Roger Manndal, «2011 Amundsen og Nansens år», NRK Sápmi, 30.12.2010.
- «pesk» i Store norske leksikon
- «pesk», «mudd» i Nynorskordboka
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Søk etter pesk[daud lenkje] ved kulturnett.no
- Søk etter pesk i digtaltmuseum.no