Hopp til innhald

Irsk stuing

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
(Omdirigert frå Irish stew)
Irsk stuing med gulrot.

Irsk stuing (engelsk Irish stew, irsk stobhach eller Stobhach Gaelach)[1] er ein gryterett eller ei stuing med opphav frå Irland. Retten kan ha ei rekkje ulike kjøt- og grønsaksingrediensar. Det er særleg vanleg å bruka lam eller sauekjøt og potet, lauk og persille i retten.[2] Stuinga blir småkokt i nokre timar.[3]

Ein rekner med at retten går mange hundreår tilbake, men han blei kjend utanfor Irland på 1800-talet. Kokebokforfattaren Mrs Beeton har ei oppskrift som nytter sauekjøt, potet, perlebygg og lauk. Oxford Companion to Food hevder at puristar berre vil ha dei tradisjonelle ingrediensane nakkestykka, potet, lauk og vatn i retten. Andre moglege ingrediensar er gulrot, nepe og perlebygg.[3]

Irsk stuing var utbreidd i heile Storbritannia som middagsrett og som institusjonsmat. Eit dårleg rykte skapt av dårlege ingrediensar og tillaging og mindre bruk av fårekjøt førte til ein tilbakegang for retten i andre halvdel av 1900-talet.[4]

I kulturen

[endre | endre wikiteksten]

Irsk stuing blir nemnd av Lord Byron i diktet The Devil's Drive frå 1814:[5]

The Devil returned to Hell by two,

And he stayed at home till five;

When he dined on some homicides done in ragoût,

And a rebel or so in an Irish stew

«Irish stew» eller berre «Irish» er cockney-rimslang for 'sant' fordi «stew» rimer på «true».[6]

  1. «Irish stew». téarma.ie – Dictionary of Irish Terms. Foras na Gaeilge and Dublin City University. Henta 18. november 2016. 
  2. «Home Cooking: Traditional Irish Stew». Homecooking.about.com. 10. april 2012. Henta 27. april 2012. 
  3. 3,0 3,1 Davidson, Alan. (2006). Oxford Companion to Food. Oxford: Oxford University Press. (s. 409).
  4. Ayto, John (2012). «Irish stew». The Diner’s Dictionary. Oxford University Press. 
  5. Devil's Drive på Wikisource]]
  6. Green, Jonathon (2010). «Irish stew». Green's Dictionary of Slang. Chambers Harrap Publishers. 
  • Davidson, Alan & Jaine, Tom (2006) Oxford Companion to Food. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780192806819

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]