Lesja kommune

Lesja kommune
kommune
Kommunevåpen
Land	Noreg
Fylke	Innlandet
Adm.senter	Lesja
Areal	2 259 km²
- land	2 175 km²
- vatn	84 km²
Folketal	1 980 (1. januar 2021)
Målform	nøytral
Ordførar	Mariann Skotte (Sp)
Kommunenr.	3432
Lesja 62°12′38″ N 8°38′41″ E
Wikimedia Commons: Lesja
Nettstad: www.lesja.kommune.no

Lesja kommune er ein kommune i Innlandet. Kommunen grensar i nord til kommunane Molde, Sunndal og Oppdal, i aust til Dovre, i sør til Vågå og Lom, i sør og vest til Skjåk, og i vest til Rauma. Ein person frå Lesja vert kalla ein lesjing.

Busetjing

Lesja bygdemuseum

Foto: Gunhild Hansen

Bjorli stasjon

Busetnaden ligg i hovudsak på 500 til 650 meters høgd langs Raumabanen og E136. Dei fleste innbyggjarane bur i grendene Lesja, Lora, Lesjaverk, Lesjaskog og på Bjorli.

Næringsliv

Hovudnæringa i kommunen er landbruk. Nær 30 % av dei yrkesaktive i kommunen arbeider innan jordbruk. I dei siste tiåra har turisme vorte meir og meir viktig. Utbygging av hytter har skjedd på Bjorli og området rundt Lesjaskogsvatnet. Bjorli skisenter er eit viktig trekkplaster for sunnmøringar og romsdalingar. Om sumaren køyrer NSB turisttog frå Åndalsnes til Bjorli. Avisa Vigga er lokalavis for Lesja og Dovre kommunar.

Samferdsle

Jarnbana Raumabanen og hovudvegen frå Austlandet til Sunnmøre og Romsdal, Europaveg 136, går gjennom kommunen. Toga stoggar på Bjorli stasjon og om det trengst på Lesja stasjon og Lesjaverk stasjon. Det er ikkje togstopp på den nedlagde Lora stoppestad. Stasjonsbygga på Bottheim og Lesjaskog er fjerna

Geografi

Størsteparten (82 %) av kommunen ligg over 900 m. over havet. Busetnaden ligg i hovudsak på 500 til 650 meters høgd langs Raumabana og E136. Mykje av fjellterrenget ligg over 1500 m o.h., med dei høgaste toppane i sørvest (t.d. Gråhø (lokalt namn Løyfthøe) 2014 m o.h. og Digerkampen 1956 m o.h.) og i nordaust (Storstyggesvånåtinden 2209 m o.h.). Platåbreen Storbrean på grensa mot Skjåk er den største isbreen i kommunen, det er mange andre mindre brear og fonner som gjer at vassføringa i dei fleste vassdraga er jamn gjennom heile sumaren. Sidedalene Lordalen og Dalsida har vore viktige for setring i lang tid. Aursjøen på Dalsida vart demt opp i 1953.

Lesjaskogsvatnet ligg i kommunen, dette vatnet har to utløp som utgjer byrjinga på elvane Gudbrandsdalslågen og Rauma.

Klima

Lesja har innlandsklima med lite nedbør, kalde vintrar, relativt varme sumrar og store skilnader mellom dag- og nattetemperatur i sumarhalvåret. Normalverdiar for perioden 1961−1990 er gjevne i tabellen nedanfor.

Normaler for Lesja (572 moh.)	Jan	Feb	Mar	Apr	Mai	Jun	Jul	Aug	Sep	Okt	Nov	Des	År
Temperaturnormal (°C)	−9,2	−8,3	−4,1	0,7	6,6	10,6	12,2	11,1	6,8	1,8	−4,0	−8,1	1,3
Nedbør (mm)	35	27	24	15	20	40	50	42	37	40	35	45	410

Lesja har kulderekorden for Oppland fylke. På Lesjaskog vart det målt −45,0 grader 6. januar 1982.

Tusenårsstad

Hovudgarden på Lesja jernverk året 1752. Eigar Hans Holmboe d.y.

Tusenårsstaden i kommunen er Tunstugu som ligg på Lesja bygdemuseum. Stova rommar kafé og utstillingslokale for museet. I mange samanhengar er dette storstova i bygda, som blir nytta til bryllaup, gravferder, store arrangement osb.

Venskapskommune

Lesja kommune inngjekk den 29. oktober 2006 ei venskapsavtale med Marijampole kommune i Litauen.

Kjende lesjingar

• Tora Berger skiskyttar
• Lars Berger - skiskyttar og langrennsløpar
• Egil Ulateig - forfattar og journalist
• Sigurd Einbu - astronom
• Ola Enstad - bilethoggar
• Asgeir Brekke - fysikar
• Astrid Brekken - journalist

Verdt å sjå i Lesja kommune

• Lesja kyrkje
• Lesjaverket
• Lesja Bygdemuseum

Sjå òg

• Lesja-saka

Referansar

Litteratur

• Kjelland, Arnfinn. Bygdebok for Lesja. Lesja: Lesja kommune (3 bd.).  [1987–96]

Bakgrunnsstoff

• Offisiell nettstad
• Informasjon om Gudbrandsdalen
• Kultur i Lesja på kart fra Kulturnett.no
• Lesja bygdemuseum
• Villreinfangsten som verdsarv