Linear B

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Linear B-innskrift.

Linear B er ei stavingsskrift som det mykenske målet, tidleg gresk, vart skrive med. Skrifta vart brukt på Kreta og det greske fastlandet i tidsrommet rundt 1400–1200 f.Kr. Linear B har kring 90 stavingsteikn, ideogram og tallteikn.[1]

Oppdaging[endre | endre wikiteksten]

Skrifta vart først oppdaga og gjeven namn av den britiske arkeologen Arthur Evans under utgravingar i Knossos på Kreta i 1900. Dei over 4000 tavlene frå Knossos utgjer også den største samlinga av linear B-tekstar. Ein har også gjort store funn ved Pylos (ca. 1000 tavler), Mykene og TirynsPeloponnes, og ved Thebes i Boeotia (ca. 350). Tekstane vart funne innrissa på små leirtavler i palassarkiva. Tavlene er vorte brende til keramikk og såleis verna for ettertida då palassa vart øydelagde ved brann kring 1200 f.Kr.[1]

Tolking[endre | endre wikiteksten]

Den britiske arkiteten Michael Ventris og filologen John Chadwick påviste i 1952 at språket i linear B-tekstane er det eldste språktrinnet av gresk, mykensk gresk. Somme forskarar meiner at linear B er utvikla frå linear A-skrifta, medan andre ser dei to som parallelle skriftsystem utvikla frå ein felles føreganger.[1]

Skriftsystemet[endre | endre wikiteksten]

Rutenettet nedanfor vart utvikla under desiferinga til Michael Ventris og John Chadwick av dei fonetiske verdiene for stavingsteikna. Det må installerast ein egen font for å sjå spesialteikna som elles viser som ein firkant.[2]

Gjenkjende teikn av formene V, CV[3]
-a -e -i -o -u
𐀀 Linear B Syllable B008 A.svg a

*08

𐀁 Linear B Syllable B038 E.svg e

*38

𐀂 Linear B Syllable B028 I.svg i

*28

𐀃 Linear B Syllable B061 O.svg o

*61

𐀄 Linear B Syllable B010 U.svg u

*10

d- 𐀅 Linear B Syllable B001 DA.svg da

*01

𐀆 Linear B Syllable B045 DE.svg de

*45

𐀇 Linear B Syllable B007 DI.svg di

*07

𐀈 Linear B Syllable B014 DO.svg do

*14

𐀉 Linear B Syllable B051 DU.svg du

*51

j- 𐀊 Linear B Syllable B057 JA.svg ja

*57

𐀋 Linear B Syllable B046 JE.svg je

*46

𐀍 Linear B Syllable B036 JO.svg jo

*36

k- 𐀏 Linear B Syllable B077 KA.svg ka

*77

𐀐 Linear B Syllable B044 KE.svg ke

*44

𐀑 Linear B Syllable B067 KI.svg ki

*67

𐀒 Linear B Syllable B070 KO.svg ko

*70

𐀓 Linear B Syllable B081 KU.svg ku

*81

m- 𐀔 Linear B Syllable B080 MA.svg ma

*80

𐀕 Linear B Syllable B013 ME.svg me

*13

𐀖 Linear B Syllable B073 MI.svg mi

*73

𐀗 Linear B Syllable B015 MO.svg mo

*15

𐀘 Linear B Syllable B023 MU.svg mu

*23

n- 𐀙 Linear B Syllable B006 NA.svg na

*06

𐀚 Linear B Syllable B024 NE.svg ne

*24

𐀛 Linear B Syllable B030 NI.svg ni

*30

𐀜 Linear B Syllable B052 NO.svg no

*52

𐀝 Linear B Syllable B055 NU.svg nu

*55

p- 𐀞 Linear B Syllable B003 PA.svg pa

*03

𐀟 Linear B Syllable B072 PE.svg pe

*72

𐀠 Linear B Syllable B039 PI.svg pi

*39

𐀡 Linear B Syllable B011 PO.svg po

*11

𐀢 Linear B Syllable B050 PU.svg pu

*50

q- 𐀣 Linear B Syllable B016 QA.svg qa

*16

𐀤 Linear B Syllable B078 QE.svg qe

*78

𐀥 Linear B Syllable B021 QI.svg qi

*21

𐀦 Linear B Syllable B032 QO.svg qo

*32

r- 𐀨 Linear B Syllable B060 RA.svg ra

*60

𐀩 Linear B Syllable B028 RE.svg re

*27

𐀪 Linear B Syllable B053 RI.svg ri

*53

𐀫 Linear B Syllable B002 RO.svg ro

*02

𐀬 Linear B Syllable B026 RU.svg ru

*26

s- 𐀭 Linear B Syllable B031 SA.svg sa

*31

𐀮 Linear B Syllable B009 SE.svg se

*09

𐀯 Linear B Syllable B041 SI.svg si

*41

𐀰 Linear B Syllable B012 SO.svg so

*12

𐀱 Linear B Syllable B058 SU.svg su

*58

t- 𐀲 Linear B Syllable B059 TA.svg ta

*59

𐀳 Linear B Syllable B004 TE.svg te

*04

𐀴 Linear B Syllable B037 TI.svg ti

*37

𐀵 Linear B Syllable B005 TO.svg to

*05

𐀶 Linear B Syllable B069 TU.svg tu

*69

w- 𐀷 Linear B Syllable B054 WA.svg wa

*54

𐀸 Linear B Syllable B075 WE.svg we

*75

𐀹 Linear B Syllable B040 WI.svg wi

*40

𐀺 Linear B Syllable B042 WO.svg wo

*42

z- 𐀼 Linear B Syllable B017 ZA.svg za

*17

𐀽 Linear B Syllable B074 ZE.svg ze

*74

𐀿 Linear B Syllable B020 ZO.svg zo

*20

Kjelder[endre | endre wikiteksten]

  1. 1,0 1,1 1,2 Mæhlum, Lars (17. september 2015). «linear B». Store norske leksikon. 
  2. Sjå Linear B Font / How to Install and Use the Linear B True Type Font by Curtis Clarke
  3. I lingvistikk står C og V for konsonant (C) og vokalteikn (V) i denne typen kontekst.