Redokstitrering
Redokstitrering er ei form for titrering der det skjer ein redoksreaksjon i kolben. Standardløysinga kan anten redusera eller oksidera stoffet i prøveløysinga.
Døme
[endre | endre wikiteksten]Permanganat
[endre | endre wikiteksten]Ei kaliumpermanganatløysing blir brukt som standardløysing for oksidasjon av mange stoff. Når ein skal titrera med kaliumpermanganat må prøveløysinga vera sur, noko ein kan få til ved å tilsetja svovelsyre. I redokstitreringa med permanganat blir manganatet redusert. Det blir skildra med denne reaksjonslikninga:
I ei redokstitrering med permanganat trengst ingen indikator fordi standardløysinga er sterkt farga. Så lenge det er noko i kolben som kan oksiderast vil den fiolette permanganaten bli omdanna til den fargeløse manganen. Ved endepunktet, når det ikkje er noko meir igjen i kolben som kan bli oksidert, vil tilsetting av meir standardløysing farga stoffet rosa.
Kaliumpermanganat er eit sterkt oksidasjonsmiddel og kan brukast til å oksidera mange ulike stoff.
Jodometri
[endre | endre wikiteksten]Eit anna døme er å titrera ei løysing av jod med eit reduksjonsmiddel og bruka stive som indikator. Jod dannar eit kraftig blått kompleks saman med stive. Jod (I2) kan reduserast til jodid (I−) med t.d. tiosulfat (S2O32−), og når alt jod er brukt opp forsvinn blåfargen. Dette blir kalla jodometrisk titrering.
Som oftast er reduksjonen av jod til jodid siste trinnet i ein serie reaksjonar der dei innleiande reaksjonane blir brukte for å omsetja ei ukjent mengd av analytten (det stoffet ein vil analysera) til ei tilsvarande mengd jod, som så kan titrerast. Somme tider blir andre halogen enn jod brukte i mellomreaksjonane fordi dei finst i betre målbare standardløysingar og/eller reagerer lettare med analytten. Dei ekstra reaksjonane i jodometrisk titrering kan vera verdt bryet fordi omslagspunktet frå blått jod-stive til fargelaust jodid er tydelegare enn alternative analysemetodar.
Ein slik serie av reaksjonar i vassløysing med resorcinol som analytt, bromat som standard, tiosulfat som titrant og stive som indikator, kan vera som følgjer. Oksidasjonstal er gitt i parentes.
-
Bromat + overskot av bromid i sur løysing → Brom + vatn. Brom går vidare til ii. -
Brom + resorcinol → Hydrogenbromid + tribromoresorcinol. Ureagert brom går vidare til iii. -
Brom + overskot av jodid → Bromid + jod. Jod går vidare til iv. -
Jod + tiosulfat → Jodid + tetrationat.
Lat oss kalla startmengdene av resorcinol og bromat for R og B, og mengda av tiosulfat for T, der B og T er kjende og R er ukjend – men ein må syta for at R er mindre enn B/3. (Alle mengdene er i mol). Då blir R = B - T/6