Sulfat
Sulfat (SO42-) er eit anion bygd opp av eit svovelatom og fire oksygenatom. Salt og esterar som inneheld sulfation blir også kalla sulfat. Sulfationet har ein tetraedrisk struktur. Svovelatomet i midten er omgitt av dei fire oksygenatoma. Det blir ofte avleidd frå svovelsyre (H2SO4).
Ein framstiller uorganiske sulfat gjennom å løyse metall i svovelsyre, ved reaksjon mellom metalloksid, -hydroksid eller -karbonat med svovelsyre eller ved oksidasjon av metallsulfid eller -sulfitt. Organiske sulfat er esterer av typen ROSO3 eller R2SO4 der eitt eller begge hydrogenatoma i svovelsyra er erstattet av organiske grupper, R.
Mange typar sulfat finst i naturen, til dømes gips (CaSO4·H2O), barytt (BaSO4) og alunitt (KAl3(SO4)2(OH)6. I havet er sulfatkonsentrasjonen ca. 30 millimol per liter, noe som tilsvarer 960 g svovel per m3. Saman med kation kan sulfationet danna salt. Desse får namn etter kationet, ofte eit metall, men med endinga -sulfat. Nokre viktige sulfat i kjemisk industri er natriumsulfat og ammoniumsulfat. Dei fleste sulfata er lett løyselege i vatn. Dette gjeld likevel ikkje alltid. Til dømes er bariumsulfat og kalsiumsulfat (gips) tungtløyselege.
-
Bariumsulfat
-
Mangan(II)sulfat
-
Ammoniumjern(II)sulfat, også kjend som Mohrs salt
-
Mikroskopbilde av eit jernsulfat.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- «sulfater» i Store norske leksikon
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Delphin, Inger Lise A. «sulfater» (15. februar 2009), Store norske leksikon. Fri artikkel henta 21. januar 2014.