Atal Bihari Vajpayee
| Atal Bihari Vajpayee | |||
.jpg) | |||
| Fødd | 24. desember 1924 Gwalior | ||
|---|---|---|---|
| Død | 16. august 2018 (93 år) | ||
| Statsborgar av | India | ||
| Parti | Bharatiya Janata-partiet (1980; 2018) | ||
| Yrke | politikar, lyrikar, journalist | ||
| Utdanna ved | Dr. Bhimrao Ambedkar University, Agra St. Mary's School, Belgaum DAV College, Kanpur | ||
| Verv | Statsminister i India 1996 | ||
| Føregangar | Narasimha Rao | ||
| Etterfylgjar | Deve Gowda | ||
| Verv | Statsminister i India 1998–2004 | ||
| Føregangar | I.K. Gujral | ||
| Etterfylgjar | Manmohan Singh | ||
| Verv | Utanriksminister i India 1977–1979 | ||
| Alle verv |
| ||
Atal Bihari Vajpayee (25. desember 1924–16. august 2018) var ein indisk politikar frå Gwalior i Madhya Pradesh, statsminister i India i 1996 og frå 1998, 1999 til 2004 som repesentant for Bharatiya Janata-partiet.
Som ung var Atal Bihari Vajpayee medlem av den paramilitære hinduorganisasjonen Rashtriya Swayamsevak Sangh, som han seinare arbeida for på fulltid. I august 1942 blei han og broren arresterte som medlemmer av den sivile ulydnadsrørsla Quit India, sjølv om dei ikkje var direkte involverte. Vajpayee sat fengsla i 23 dagar, og blei først slept fri etter å ha underskrive ei fråsegn (på urdu) der han nekta for å ha vore med på ulydnaden.[1]
Vajpayee tok del i grunnlegginga av hindutvapartiet Bharatiya Jana Sangh (Det indiske folkesambandet) i 1951, og blei vald inn til det indiske underhuset Lok Sabhai 1957. Under unntakstilstanden i India frå 1975 til 1977 blei han, som mange andre opposisjonsleiarar, fengsla. Då det blei skrive ut nyval i 1977 gjekk han med Jana Sangh inn i opposisjonsalliansen Janata, som vann valet. Frå 1977 til 1980 var Vajpayee indisk utanriksminister i Janata-regjeringa.
I 1980 forlét Vajpayee Janata-partiet og var i staden med på grunnlegginga av det meir hinduorienterte Bharatiya Janata-partiet. I 1996 blei han statsminister for BJP, men fekk ikkje nok parlamentarisk støtte og blei berre sitjane i 13 dagar. I 1998 blei han statsminister att. Vajpayee var statsminister under Kargil-krigen mot Pakistan i 1999. Han blei oppfatta som ein trygg og sigrande leiar, og BJP vann ein solid majoritet ved Lok Sabha-valet i 1999. Vajpayee gjekk av i 2004, då BJP tapte valet.
Etter eit slag i 2009 som gjorde at han mista taleevna og mykje førlegheit, opptredd ikkje Vajpayee offentleg.[2]
Vajpayee levde ugift, men hadde adoptivdottera Namita. Han var oppteken av indisk musikk og dans og skreiv fleire diktsamlingar.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ «Vajpayee and the Quit India movement», Frontline (Vol. 15 :: No. 03 :: Feb. 7-20, 1998)
- ↑ Akshaya Mukul, «A peek into the life Atal Bihari Vajpayee now leads», The Times of India (Mar 26, 2014)
- Denne artikkelen bygger på «Atal Bihari Vajpayee» frå Wikipedia på engelsk, og «Atal Bihari Vajpayee» frå Wikipedia på svensk den 14. mai 2014.
