Byar i Litauen

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Det er 103 byar i Litauen (by er miestaslitauisk i eintal og miestai i fleirtal). Det er Seimas, det litauiske parlamentet, som avgjer kven som får bystatus om tettstaden har meir enn 3 000 innbyggjarar der minst to tredjedelar arbeider i industrien eller servicenæringa. Busetnader med mindre enn 3 000 innbyggjarar som historisk har hatt bystatus har fått halde på denne statusen. Mindre busetnader vert kalla miestelis (fleirtal miesteliai) eller småbyar. Enno mindre busetnadar (landsbyar) vert kalla kaimas (fleirtal kaimai). Ofte er ikkje den offisielle statusen klar og folk referer til både småbyar og byar som gyvenvietė (fleirtal gyvenvietės) som hovudsakleg tyder busetnad.

Byane byrja å oppstå på 1200- til 1300-talet i samband med Storfyrstedømet Litauen. Den første byen som fekk byrettar var Klaipėda. I følgje mellomalderlovene kunne byar ha sine eigne marknadar, vertshus, laug og slott. Nokre av dei tidlegare byane mista statusen sin og er i dag berre småbyar eller landsbyar, som Kernavė eller Merkinė. Dei fleste av byane i Litauen er gamle og grunnlagd før 1700-talet. Plasseringa deira vart hovudsakleg avgjort av handel og transportruter. Nokre av dei nyare byane voks fram då jernbanen kom til dei, som til dømes Kaišiadorys, Vievis, Radviliškis, Ignalina eller Mažeikiai. I løpet av dei siste hundre åra voks nokre av byane fram som store industrisenter, som Visaginas, Elektrėnai eller Naujoji Akmenė. Fire byar, Birštonas, Druskininkai, Neringa og Palanga har ein spesiell status som ferieby.

Dei fleste byane er små. Det er berre 19 byar med meir enn 20 000 innbyggjarar. Byane er forholdsvis jamt spreidd rundt i landet og dette har gjeve eit godt grunnlag for økonomisk utvikling i alle delar av landet. Om lag 66,7 % av innbyggjarane i Litauen (etter folketeljinga i 2001) bur i byar og denne prosentdelen veks.

Byar[endre | endre wikiteksten]

# By Folketal (2001) Folketal (2005) Fekk byrettar Fylke
1 Grand Coat of arms of Vilnius.svg Vilnius 554 281 540 318 1387 Vilnius fylke
2 Kaunas city COA.gif Kaunas 378 943 361 274 1408 Kaunas fylke
3 Klaipeda city COA.gif Klaipėda 192 954 187 442 1257 Klaipėda fylke
4 Siauliai city COA.gif Šiauliai 133 883 129 075 1589 Šiauliai fylke
5 Coat of Arms of Panevezys.svg Panevėžys 119 749 115 604 1837 Panevėžys fylke
6 Coat of arms of Alytus (Lithuania).svg Alytus 71 491 69 481 1581 Alytus fylke
7 Marijampole COA.svg Marijampolė 48 675 47 693 1792 Marijampolė fylke
8 Mazeikiai COA.gif Mažeikiai 42 675 41 389 1924 Telšiai fylke
9 Jonava COA.gif Jonava 34 954 34 782 1864 Kaunas fylke
10 Utena COA.gif Utena 33 860 33 086 1599 Utena fylke
11 Kedainiai COA.gif Kėdainiai 32 048 31 613 1590 Kaunas fylke
12 Telsiai COA.gif Telšiai 31 460 30 539 1791 Telšiai fylke
13 Visaginas COA.svg Visaginas 29 554 28 438 1977 Utena fylke
14 Taurage COA.gif Tauragė 29 124 28 504 1924 Tauragė fylke
15 Ukmergė COA.svg Ukmergė 28 759 28 006 1486 Vilnius fylke
16 Plunge COA.gif Plungė 23 436 23 246 1792 Telšiai fylke
17 Silute COA.gif Šilutė 21 476 21 258 1941 Klaipėda fylke
18 Kretinga COA.gif Kretinga 21 423 21 425 1609 Klaipėda fylke
19 Radviliškis Coat of Arms.svg Radviliškis 20 339 19 883 1923 Šiauliai fylke
20 Druskininkai COA.png Druskininkai 18 233 16 890 1893 Alytus fylke
21 Palanga COA.gif Palanga 17 623 17 611 1791 Klaipėda fylke
22 Rokiškis COA.svg Rokiškis 16 746 16 118 1920 Panevėžys fylke
23 Birzai COA.png Biržai 15 262 14 999 1589 Panevėžys fylke
24 Gargzdai COA.gif Gargždai 15 212 15 510 1792 Klaipėda fylke
25 Kursenai COA.gif Kuršėnai 14 197 13 854 1946 Šiauliai fylke
26 Elektrenai COA.svg Elektrėnai 14 050 13 819 1962 Vilnius fylke
27 Jurbarkas COA.gif Jurbarkas 13 797 13 625 1611 Tauragė fylke
28 Garliava COA.gif Garliava 13 322 13 423 1958 Kaunas fylke
29 Vilkaviškis CoA.svg Vilkaviškis 13 283 13 102 1660 Marijampolė fylke
30 Raseiniai COA.svg Raseiniai 12 541 12 305 1492–1506 Kaunas fylke
31 Naujoji Akmenė COA.svg Naujoji Akmenė 12 345 11 748 1792 Šiauliai fylke
32 Anyksciai COA.gif Anykščiai 11 958 11 757 1516 Utena fylke
33 Lentvaris COA.gif Lentvaris 11 773 11 832 1946 Vilnius fylke
34 Grigiskes COA.gif Grigiškės 11 448 11 566 1958 Vilnius fylke
35 Prienai COA.gif Prienai 11 353 11 131 1609 Kaunas fylke
36 Coat of arms of Joniskis.svg Joniškis 11 329 11 129 1616 Šiauliai fylke
37 Kelmes-herbas.svg Kelmė 10 900 10 597 1947 Šiauliai fylke
38 Varena COA.gif Varėna 10 845 10 555 1946 Alytus fylke
39 Kaisiadorys COA.gif Kaišiadorys 10 002 9 734 1946 Kaunas fylke
40 Pasvalys COA.svg Pasvalys 8 709 8 562 1946 Panevėžys fylke
41 Kupiskis COA.gif Kupiškis 8 451 8 243 1791 Panevėžys fylke
42 Zarasai COA.gif Zarasai 8 365 8 001 1843 Utena fylke
43 Skuodas COA.gif Skuodas 7 896 7 598 1572 Klaipėda fylke
44 Coat of arms of Kazlu Ruda (Lithuania).svg Kazlų Rūda 7 401 7 330 1950 Marijampolė fylke
45 Sirvintos COA.gif Širvintos 7 273 7 176 1950 Vilnius fylke
46 Moletai COA.gif Molėtai 7 221 7 059 1956 Utena fylke
47 Svencioneliai COA.gif Švenčionėliai 6 923 6 585 1920 Vilnius fylke
48 Sakiai COA.gif Šakiai 6 795 6 605 1776 Marijampolė fylke
49 Salcininkai COA.gif Šalčininkai 6 722 6 644 1956 Vilnius fylke
50 Ignalina COA.gif Ignalina 6 591 6 307 1950 Utena fylke
51 Kybartai COA.gif Kybartai 6 556 6 395 1947 Marijampolė fylke
52 Coa pabrade.png Pabradė 6 525 6 398 1946 Vilnius fylke
53 Silale COA.gif Šilalė 6 281 6 157 1950 Tauragė fylke
54 Pakruojis COA.gif Pakruojis 6 057 5 998 1950 Šiauliai fylke
55 Nemencine COA.gif Nemenčinė 5 892 5 885 1955 Vilnius fylke
56 Trakai (Lithuania) CoA.svg Trakai 5 725 5 504 1409 Vilnius fylke
57 Svencionys COA.gif Švenčionys 5 684 5 658 1800 Vilnius fylke
58 Vievis COA.gif Vievis 5 303 5 246 1950 Vilnius fylke
59 Lazdijai COA.gif Lazdijai 5 140 5 027 1957 Alytus fylke
60 Kalvarija COA.gif Kalvarija 5 090 5 066 1791 Marijampolė fylke
61 Rietavas COA.gif Rietavas 3 979 3 937 1792 Telšiai fylke
62 Ziezmariai COA.gif Žiežmariai 3 884 3 852 1792 Kaunas fylke
63 Eisiskes COA.png Eišiškės 3 765 3 688 1950 Vilnius fylke
64 Ariogala COA.png Ariogala 3 697 3 627 1792 Kaunas fylke
65 Venta COA.gif Venta 3 412 3 221 1978 Šiauliai fylke
66 Seduva COA.gif Šeduva 3 400 3 270 1654 Šiauliai fylke
67 Birstonas COA.png Birštonas 3 225 3 138 1518? Kaunas fylke
68 Akmene COA.png Akmenė 3 140 2 973 1792 Šiauliai fylke
69 Coats of arms of None.svg Tytuvėnai 2 851 2 775 1956 Šiauliai fylke
70 Coats of arms of None.svg Rūdiškės 2 559 2 527 1958 Vilnius fylke
71 Pagegiai COA.gif Pagėgiai 2 393 2 321 1923 Tauragė fylke
72 Neringa COA.gif Neringa 2 386 2 834 1961 Klaipėda fylke
73 Vilkija COA.gif Vilkija 2 338 2 326 1792 Kaunas fylke
74 Zagare COA.gif Žagarė 2 312 2 208 1924 Šiauliai fylke
75 Vieksniai COA.jpg Viekšniai 2 270 2 248 1791 Telšiai fylke
76 Skaudvilė 2 140 2 081 1950 Tauragė fylke
77 Ežerėlis 2 051 2 066 1956 Kaunas fylke
78 Gelgaudiskis COA.gif Gelgaudiškis 2 029 1 985 1958 Marijampolė fylke
79 Kudirkos Naumiestis COA.gif Kudirkos Naumiestis 1 997 1 951 1643 Marijampolė fylke
80 Simnas COA.gif Simnas 1 980 1 940 1626 Alytus fylke
81 Salantai COA.gif Salantai 1 942 1 887 1746 Klaipėda fylke
82 Linkuva COA.gif Linkuva 1 797 1 770 1950 Šiauliai fylke
83 Coats of arms of None.svg Veisiejai 1 762 1 673 1956 Alytus fylke
84 Ramygala flag.gif Ramygala 1 733 1 678 1957 Panevėžys fylke
85 Priekule COA.gif Priekulė 1 725 1 690 1948 Klaipėda fylke
86 Coats of arms of None.svg Joniškėlis 1 477 1 432 1736 Panevėžys fylke
87 Jieznas COA.gif Jieznas 1 476 1 423 1956 Kaunas fylke
88 Daugai COA.png Daugai 1 458 1 453 1792 Alytus fylke
89 Obeliai COA.gif Obeliai 1 371 1 335 1956 Panevėžys fylke
90 Varniai COA.gif Varniai 1 355 1 310 1950 Telšiai fylke
91 Virbalis COA.gif Virbalis 1 351 1 314 1593 Marijampolė fylke
92 Vabalninkas COA.gif Vabalninkas 1 328 1 225 1775 Panevėžys fylke
93 Seda COA.gif Seda 1 309 1 260 1950 Telšiai fylke
94 Subačius 1 180 1 122 1958 Panevėžys fylke
95 Baltoji Vokė 1 073 1 075 1958 Vilnius fylke
96 Dūkštas 1 070 992 1956 Utena fylke
97 Pandelys COA.gif Pandėlys 1 024 985 1956 Panevėžys fylke
98 Dusetos COA.gif Dusetos 914 866 1950 Utena fylke
99 Uzventis COA.gif Užventis 898 844 1746 Šiauliai fylke
100 Coats of arms of None.svg Kavarskas 809 753 1956 Utena fylke
101 Smalininkai 653 644 1945 Tauragė fylke
102 Coats of arms of None.svg Troškūnai 525 534 1956 Utena fylke
103 Panemunė 329 324 1837 Tauragė fylke

Kart[endre | endre wikiteksten]

Kartet viser alle byane markert med raude prikkar. Store byar er skrive med store bokstavar. Klikk på kartet for betre oppløysing.

Lietuva All Cities.png