Fredrik Monsen

Fredrik Monsen
	Fredrik Monsen
	;
Fødd	27. april 1878; Christiania
Død	31. januar 1954 (75 år)
Statsborgar av	Noreg
Parti	Arbeidarpartiet (1923), Norges Kommunistiske Parti (1923; 1927), Arbeidarpartiet (1927; 1954)
Yrke	politikar, redaktør, lærar
Barn	Per Monsen, Randi Monsen
Alle verv	stortingsrepresentant (1922–1924); stortingspresident (1945–1949); Norsk forsvarsminister (1928–1928); Norsk forsvarsminister (1935–1935); Norsk forsvarsminister (1936–1939); ordførar i Hamar (1917–1919); stortingsrepresentant (1925–1927); stortingsrepresentant (1928–1930); stortingsrepresentant (1931–1933); stortingsrepresentant (1934–1936); stortingsrepresentant (1937–1945); stortingsrepresentant (1945–1950) ;

Christian Fredrik Monsen (27. april 1878–31. januar 1954) var ein norsk lærar og politikar, fødd i Kristiania. Han var stortingsrepresentant frå 1922 til 1949, forsvarsminister 1935-39 og og stortingspresident 1945–49.

Liv og gjerning[endre | endre wikiteksten]

Monsen tok eksamen ved lærarskulen på Hamar i 1898. Han arbeidde i folkeskulen i Hamar kommune frå 1903, skuleinspektør i Hamar frå 1934 til -41. Åra 1913-16 redigerte han avisa Demokraten (Hamar Arbeiderblad) på Hamar. I alle år frå 1907 til 1945 var han medlem av bystyret på Hamar, ordførar 1917-19, borgarmeister 1919-22.

Hausten 1921 vart Monsen vald inn på Stortinget for Det norske Arbeidarparti i krinsen Hamar, Kongsvinger, Lillehammer og Gjøvik. Ved partisplittinga i 1923 fylgde Monsen og partimiljøet på Hamar over i det nyskipa Norges Kommunistiske Parti. Fram til utgangen av tingbolken 1925-27 representerte Monsen NKP på Stortinget, melde seg innatt Det norske Arbeiderparti framom stortingsvalet 1927.

Monsen var forsvarsminister i den kortliva Hornsrud-regjeringa vinter 1928. Dei neste åra var han ein klår talsmann for nedrustning og avvæpning av militærstellet, var mellom anna hovudmannen bak eit Arbeidarparti-forslag «om avskaffelse av militærvesenet og opprettelse av et civilt grenseoppsyn» i 1932. Då Johan Nygaardsvold danna regjering våren 1935 vart Monsen sjef i Forsvarsdepartementet, eit verv han hadde til 1939. Nå arbeidde Monsen for opprusting av forsvaret. Sommaren/hausten 1945 var han parlamentarisk leiar for Arbeidarpartiet si stortingsgruppe. Etter stortingsvalet 1945 sat han som stortingspresident i tida frå desember 1945 til januar 1949. I same perioden fram til utgangen av 1949 var han medlem av utanrikskomiteen og formann i valkomiteen.

Bibliografi[endre | endre wikiteksten]

Sannheten om militærvesenet, Oslo 1928
Avvæbning eller militarisme, Oslo 1930
Småkårsfolkets linje i gjelds- og skattespørsmålet, Oslo 1931
Militært vanvidd eller civil fornuft. En redegjørelse for det Norske arbeiderpartis forslag om avskaffelse av militærvesenet og opprettelse av et civilt grenseoppsyn, Oslo 1932
Quislingsaken. En dokumentasjon og redegjørelse, Oslo 1932

Kjelder[endre | endre wikiteksten]

«Fredrik Monsen». Stortinget.no.

Bakgrunnsstoff[endre | endre wikiteksten]

Vidar Eng: Fra antimilitarist til forsvarsminister. Fredrik Monsen og 1930-tallet. Oplandske Bokforlag 2018.